heeft hij met zijn boek(en) een stem gegeven. Er
zijn Zeeuwen die zich minder aan hun voorgeslacht
gelegen laten liggen.
'Het (boek) bevat zoektochten naar de ziel van
oorspronkelijke bewoners van de cluster eilanden
tussen Holland en Vlaanderen, lofliederen op het
landschap, maar ook requisitoirs tegen hen die het
gedachteloos vernielden', meldt de omslagtekst. Het
gebruik van het woord 'requisitoirs' is te veel van
het goede. Slager blijft bijna altijd mild en netjes in
zijn oordelen over bijvoorbeeld landschapsvernie
lers. De weemoed overheerst de woede. Misschien
is het daarom wel zo'n geweldig boek geworden.
Eric-Jan Weterings
Theo van der Meer, Jonkheer mr. Jacob Anton Scho-
rer (1866-1957). Een biografie van homoseksualiteit.
Schorer Boeken Amsterdam 2007. ISBN 978-90-
73341-30-2. 440 pag. geb., geïll. 28,50.
De Middelburger jonkheer Schorer richtte in 1912
in Nederland de eerste homorechtenorganisatie op,
het Nederlandsch Wetenschappelijk Humanitair
Komitee. Tot de Tweede Wereldoorlog bestookte
Schorer met brochures en jaarverslagen namens dit
Komitee pers, medici, politici, de rechterlijke macht,
justitie, eerstejaarsstudenten en belangstellenden.
In deze geschriften pleitte hij voor gelijke rechten
voor homoseksuelen. Via de reacties in de pers op
Schorers activiteiten bijvoorbeeld hoorden velen
die met hun 'anders zijn' geen raad wisten, van
Schorers NWHK. Zo leerden ze zijn naam kennen
en konden ze met hem contact zoeken. In persoon
lijke contacten, gesprekken of correspondentie kon
hij hen uitleg geven, een weg wijzen, hen uit een
barre woestijn van eenzaamheid leiden, moed in
spreken en ook wel in contact brengen met gelijk
gezinden.
Over deze Jacob Anton Schorer (1866-1957) is
in maart 2007 een biografie verschenen. Het is
daarbij niet zo zeer een beschrijving van het leven
van een persoon maar van de eerste Nederlander
die een homo-emancipatiebeweging' stichtte, eigen-
Jacob Anton Schorer. Foto ZDC.
lijk dus van iemand die de geboorte van het homo
seksuele personage bewerkstelligt. De auteur, Theo
van der Meer, gebruikt als ondertitel biografie van
de homoseksualiteit. Tegenwoordig wordt de term
biografie ('levensbeschrijving van een persoon')
kennelijk opgerekt tot biografie van alles, een ab
stract personage, een verschijnsel. Zo bestaat er
zelfs een 'biografie van Alpe d'Huez'. Het is een ge
zochte manier van uitdrukken.
Van de geschiedenis van de sociale en sociolo
gische aspecten van de homoseksualiteit weet de
auteur geweldig veel en als vorser op dat terrein is
hij een gerespecteerd deskundige.
Het boek is dan ook over allerlei medisch-his-
torische, sociaal-culturele aspecten buitengewoon
informatief. Het is in wezen de kern van deze stu
die met het leven van Jacob Schorer als leidend en
structurerend principe. Aan de lezer trekken dan
ook allerlei schandalen en schandaaltjes, processen
en onderzoeken voorbij uit de tijd waarin Schorer
leefde, en een stoet van homoseksuelen, of moge
lijke of veronderstelde. In nogal wat gevallen is
niet altijd de directe relatie met Schorer zichtbaar.
Ja, hij zal die mensen misschien gekend hebben,
wellicht heeft hij de personen in kwestie gesproken
of van informatie voorzien, mogelijk heeft hij hier
en daar zijn invloed aangewend, zeker heeft hij
kennis genomen van de achtergrond. En hoe dan
114
Boekbesprekingen