Afb. 7. Badtsetoorn. Z.I. II 1630.
situatie weer zoals deze kort voor 1700 nog aanwe
zig was. De ruïne van de kerktoren van Bath stond
namelijk vlak langs de vaarweg van Antwerpen
naar Dordrecht en werd als baken onderhouden,
net als de Plompetoren van Koudekerke op Schou
wen. Vandaar ook de aanwezigheid van het staket
sel. De toren stond er in elk geval nog in 1688. Jan
van Goyen (1596-1656) heeft hem getekend in een
van zijn schetsboeken en er naderhand een schilde
rij van gemaakt, dat 1646 gedateerd is (Instituut
Collectie Nederland, inventarisnummer NK 2452).
Concluderend moeten we constateren dat we
deze voorbeelden van pseudo-topog'raflca niet zon
der meer kunnen verwerpen als pure fantasie. De
verzamelaars hebben kennelijk wel de bedoeling"
gehad om hun collectie een historisch cachet te ge
ven en maakten daartoe gaarne gebruik van ouder
materiaal. Daarom blijft het de moeite waard om
aandacht te besteden aan de herkomst van deze af
beeldingen.
Afb. 8. Batsen tooren in Zeelandt op de Oostzijde, door Jacobus
Stellingwerf. Z.I. II 1631.
Bronnen:
PJ. Aarssen, Rilland, Bath en Maire in de loop der eeuwen.
Kruiningen z.j.
L.J. Abelmann, Prenten vertellen over Zuid- en Noord-
Beveland. Alphen aan den Rijn 1973.
L.J. Abelmann en J.L. van der Valk, Zo zag Goes er uit. Alphen
aan den Rijn 1971.
K. van Alkemade en P. van der Schelling, Aadetycke Stam-
Huyzen, Kasteelen en Lust-Huyzen van Zeelandt in 't kleyn
afgeschetst. Middelburg, Zeeuwse Bibliotheek, handschrift
6543.
H.U. Beek et al, Jan van Goyen 1596-1656. Conquest of space.
Amsterdam 1981.
W. Beelaerts van Blokland en Ch. Dumas, De kasteeltekenin
gen van Abraham Rademaker. Zwolle 2005.
A. Beenhakker, 'De Verheerlijkte Bevelanden. Topografische
prenten van Noord- en Zuid-Beveland', in: DeSpuijenr.
49/50 (zomer 2000), blz. 3-7.
J.P. van den Broecke, Middeleeuwse kastelen van Zeeland.
Delft 1978.
J.M. de Nooijer, 'Kerk en toren van Nieuwlande', in: Archief
Z.G. 1928, blz. 115-124.
W.S. linger, Catalogus van den historisch-topografischen atlas
van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen. Deel II.
Middelburg 1931-1957.
136
Genootschapsverzamelingen