Aanwinsten ruilverkeer
G.G. Trimpe Burger-Mekking
Holland, Historisch Tijdschrift (2007, 3) is een
themanummer, gewijd aan nieuwe gemeenschap
pen. Een beperkt aantal gemeenschappen wordt op
verschillende tijdstippen onder verschillende
omstandigheden onderzocht. Het gaat dan om
groepen mensen die zich voor de uitdaging zien
gesteld samen actie te ondernemen of nieuwe vor
men van samenleven te vinden. De historicus
hoopt dat in die gevallen de ware aard van de
mens en zijn sociale omgeving naar voren komt. In
dit nummer wordt eerst onderzocht wat de burgers
van Den Briel en Haarlem in de Late Middeleeuwen
tot collectieve actie bracht (auteur P.C.M. Hoppen
brouwers). Daarna komt een onderzoek naar de
manier waarop immigranten uit de Zuidelijke
Nederlanden en Frankrijk hun plaats zochten in
Leidse buurtgemeenschappen in de 17de eeuw
(K. Walle). Vervolgens vinden we van auteur
A. Nobel een sterk voorbeeld van een samenleving
onder druk na de inpoldering in het dorp Numans-
dorp, gevolgd door de beschrijving van de nieuwe
gemeenschap van de Wieringermeer door J. van
Woensel. Als Moordrecht een Molukse woonwijk
krijgt, komt volgens J. Verdoold de bevolking van
het christelijke dorp flink onder druk te staan. Als
laatste bijdrage wordt de ontstaansgeschiedenis
van de Bijlmer onderzocht (C. Quispel).
In Traditie (2007, 3) schenkt A. van der Zeijden
aandacht aan kinderfolklore op prentbriefkaarten:
de feestelijkheden rond Palmpasen, Sint Maarten,
Sint Nicolaas, Driekoningen en Rommelpot worden
nog alle gevierd. Moderne heksen - tegenwoordig
Wicca genoemd - blijken veelvuldig in de open
baarheid te treden, en of het spreekwoord 'rood
haar en elzenhout zijn niet op goede grond
gebouwd' op vooroordelen of op waarheid berust,
komen we te weten van auteur P. de Boer.
Verder artikeltjes over sinterklaassurprises, de
geschiedenis van ons behang en over de vraag hoe
je heilig kunt worden in de rooms-katholieke kerk.
De Maasgouw, Tijdschrift voor Limburgse geschie
denis en oudheidkunde (2007, 4) biedt het artikel
'Op zoek naar de heilige Plechelmus', van J. Oude
Nijhuis. Plechelmus was een monnik die in de
achtste eeuw het Kanaal overstak om als missiona
ris te gaan preken langs de oostgrens van ons land.
Veel meer concrete gegevens bevat zijn levensbe
schrijving niet. De kerk in Oldenzaal draagt zijn
naam en de kerk in Sint-Odiliënberg is gewijd aan
Wiro, Plechelmus en Otger. In deze bijdrage wordt
geprobeerd na te gaan waar en wanneer Plechel
mus heeft gepreekt, waar hij vandaan kwam en wat
de gevolgen zijn geweest van zijn missie.
Over de genoemde kerk in Sint-Odiliënberg
gaat het artikel van F. Theuws, waarin de resultaten
van het archeologisch onderzoek in de jaren 1949
en 1950 worden besproken.
Tic, tijdschrift voor industriële cultuur (2007, 4),
biedt in een apart nummer een Bibliografie Indus
triële Archeologie en Industrieel Erfgoed in België.
Daarnaast krijgen we een feestnummer in handen,
omdat Tic voor de honderdste keer van de persen is
gerold. Drie specialisten voeren het woord over
diverse aspecten van de conservenindustrie in Bel
gië tussen 1800 en 1980. We maken kennis met de
uitvinder van het eerste blik, de opkomst van de
kunstmest en een bekend sierteler uit Gent, Emile
De Cock.
In 'Britse innovaties, van stoomlocomotief tot
Manchestergebouw' maakt de lezer aan de hand
van vijftien thema's kennis met de suprematie van
de Britten op het vlak van techniek en industrie in
de periode van de eerste industriële revolutie.
En wist u dat spinnendraad vijf maal sterker is
dan staal? Ook dat soort wetenswaardigheden komt
in Tic aan de orde.
De Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige
Kring van het Land van Waas (2007, deel 110)
opent met het artikel 'De abdij Roosenberg in
Waasmunster en haar Slaper' door H. Rottier. In
1548 begon Jacob Wittock, priester te Sint-Niklaas,
in opdracht van de abdis van Roosenberg met het
opstellen van de 'Slaepere', later kortweg 'Slaper'
genoemd. De titel duidt op een boek dat niet tel
kens bijgewerkt hoeft te worden, maar dat kan blij
ven rusten of slapen. Het omvangrijke, kostbare
24
Aanwinsten
