worden gereisd. Zo schrijft Zeeman aan zijn zoon
in 1884: "Gisteren preekte ik in de voorkerk te
Brouwershaven daar deze nu gerestaureerd is en de
nadere helft niet. Het beviel mij goed. Na kerktijd
dronk ik kopje thee bij van Schelven waar Joh.
Verseput die mij reed, uitgespannen was." Pas op
27 april 1900 kwam er een tramlijn op Schouwen-
Duiveland, geëxploiteerd door de Rotterdamsche
Tramweg Maatschappij. In een brief van 24 juni
1900 schrijft mevrouw Zeeman aan Piet: "Iedereen
gebruikt nu de tram. Pa ook, naar stad (Zierikzee)."
Kerkbouw
In februari 1866 besloot de kerkvoogdij van de
hervormde gemeente tot afbraak van het oude, uit
de vijftiende eeuw daterende kerkgebouw. Blijkens
de kerkvoog'dijnotulen was de motivatie: "dat de
tegenwoordige staat van het kerkgebouw zeer veel
te wenschen overlaat, daarenboven de ramen zeer
slecht zijn, terwijl bovendien het inwendige van de
kerk moet opgeschilderd worden, de banken te
nauw zijn en het hele gebouw te laag, door dikke
balken ontsierd wordt, en dat een en ander even
min aan de eischen van de goede smaak als aan de
behoeften van hoorders en spreker voldoet." De
kosten voor een nieuwe kerk zijn 25.000. Op 19
april 1868 wordt de nieuwe kerk in gebruik geno
men. Ds. Zeeman houdt een preek, naar men toen
zei een leerrede. Tekst Psalm 118:24: "Dit is de
feestdag' die de Heer voor ons gemaakt heeft." Hij
zegt dat het gebouw "waarlijk deftig en sierlijk is,
voor onze behoeften voldoend en eener Gemeente
als de onze passend huis van openbare gods
verering". In de preek beschrijft Zeeman de nieuwe
kerk. "Reeds dadelijk waanneer gij de hoofdingang
binnentreedt ziet uw oog op de regt daarover
geplaatste predikstoel. Die verkondigt ons hoe wij
ons bevinden in een Protestants bedehuis. 0 uitne
mend acht ik de zegen dat het mij vergund zal zijn
van deze leerstoel tot U te spreken. Met ver
nieuwde lust zal ik trachten Uwe denkbeelden te
verhelderen. Uw gemoed te verwarmen; met kragt
zal ik de dwalingen aantasten, en wat ik voor het
wezen des Christendoms houd met grooter duide
lijkheid U voor te stellen. Maar ik zal trachten
nooit te vergeten wanneer ik op deze verheven
kansel sta dat ik bij mijn prediking verheven moet
zijn boven al wat laag en veragtelijk is, boven alle
aardsche bekrompenheid. Gij van Uw zijde vergeet
De in 1867/'68 gebouwde Nederlandse Hervormde kerk van Zonnemaire. Op de achtergrond het voormalige gemeentehuis en de pastorie.
Collectie auteur.
Dominee te Zonnemaire
49
