Boekbesprekingen
Tuja van den Berg e.a., Licht als Leidraad. Leven en
werk van Frits Lensvelt (1886-1945), 't Goy-Houten,
2007. Paperback, 165 afbeeldingen, veelal in kleur,
176 biz., 31. ISBN 978-90-6194-389-1.
Frits Lensvelt begon zijn
professionele loopbaan als
illustrator en vormgever van
boeken. Ook ging hij als
decorontwerper aan de slag.
Nadat hij het toneel in 1921
definitief de rug had toege
keerd, werkte hij achtereen
volgens als ontwerper van I
lampen en als binnenhuisarchitect. Het ontwerpen
van boeken is hij, met tussenpozen, zijn hele loop
baan blijven doen.
Frits Lensvelt heeft in de periode 1908-1921
met zijn gestileerde, sobere en functionele decors
een grote reputatie opgebouwd. Dat Lensvelt als
eerste in Nederland het belang van optimale
belichting erkende, is altijd onderbelicht gebleven.
In deze publicatie worden alle facetten van Lens-
velts kunstenaarschap recht gedaan.
In het begin van zijn carrière werkte Lensvelt
als decorontwerper voor het toneelgezelschap N.V.
het Toneel in Amsterdam, samen met zijn vrouw
Nell Bronger, die de kostuums ontwierp. Bij de
toneelvoorstellingen was hij ook verantwoordelijk
voor de belichting. Nadat ze hun werk voor dit
toneelgezelschap hadden stopgezet, begon Lensvelt
in 1926 verlichting, lampen en interieurs te ont
werpen. Voor de lampen gebruikte hij schalen en
bollen gemaakt van lichtgeel en geopaliseerd glas
die werden gemaakt bij Glasfabriek Leerdam. Hij
had in 1927 kennisgemaakt met de directeur
Cochius en de hoofdontwerper Andries Copier. De
samenwerking met de glasfabriek zou meer dan 35
lampen opleveren. Het bijzondere is dat deze lam
pen nog steeds modern ogen.
Wat is nu de relatie van Lensvelt en van zijn
werk met Zeeland? Om de drukte in hun woon
plaats Amsterdam te ontvluchten, kochten Frits en
Nell een huis in Zeeland dat zij in juni 1918
betrokken. Dit zogenoemde Dijkhuis lag, tot het
gesloopt werd in 1944, op de dijk tussen Veere en
Vrouwenpolder. Het idyllisch gelegen pand was in
de zeventiende eeuw gebouwd in opdracht van het
polderbestuur als woonhuis van de dijkopzichter.
Volgens auteur Tuja van den Berg voelde Lensvelt
zich het gelukkigst als hij in het Dijkhuis was. In de
publicatie zijn verschillende foto's van het exteri
eur en het interieur van het huis opgenomen. In
Veere, waar een ware kunstenaarskolonie gevestigd
was, leerden ze een aantal mensen kennen, zoals de
schilders Jan Heyse, Flip ten Klooster en Willem
Vaarzon Morel.
Hun huis in Vrouwenpolder was de ideale uit
valsbasis voor de voorbereidingen van het historie
spel Middeiburg's Overgang dat op 6 en 7 augustus
1924 op de Markt in Middelburg werd opgevoerd,
om te herdenken dat Middelburg in 1574 door de
Spanjaarden aan Willem van Oranje werd overge
dragen. Deze gebeurtenis werd door meer dan drie
honderd inwoners van de stad nagespeeld. De dich
ter P.C. Boutens, in Middelburg geboren, schreef de
reizang'en; regie en toneelbouw waren in handen
van Lensvelt. Onder leiding van zijn vrouw werden
de kostuums geselecteerd. Het project was een
groot succes. Het jaar erna zou bij uitgeverij Den
Boer in Middelburg ter gelegenheid van dit spekta
kel een uitgave verschijnen, waarvoor Lensvelt de
illustraties en kalligrafie leverde.
De familie Lensvelt, die ondertussen ook een
dochter en een zoon heeft, verhuist in 1933 terug
naar Amsterdam. Sinds Frits zich in 1926 bezig
hield als ontwerper van verlichting en lampen
gecombineerd met dat van interieurs, moest hij
namelijk steeds vaker in de hoofdstad zijn. Hij ont
wierp onder meer fraaie lampen voor de Jaarbeurs,
het raadhuis van Amsterdam en het concertgebouw
in Hengelo en later voor bijvoorbeeld het stadhuis
in Enschede.
Ook in Zeeland kreeg hij opdrachten, maar dan
voor de particuliere markt. Hij ontwierp verlichting
voor G.W. den Boer te Middelburg en A. van der
Have te Kapelle, die vaste klanten en vrienden van
hem waren. De architect D. Roosenburg vroeg hem
in 1932 een lichtkroon te ontwerpen voor de eetka
mer van het zojuist opgeleverde Wooldhuis van
Boekbesprekingen
67
