Geluidsisolatie in eengezinswoningen
Het idee om als woningscheidende muur tussen
twee-onder-een-kap- en rijtjeswoningen twee vrij
staande muren met daartussen een spouw toe te
passen, is langzaam bij mij gegroeid. Ik herinner
me nog dat ik aan mijn TNO-adviseurs vroeg of
een spouwmuur, zoals die in buitengevels wordt
toegepast, wellicht toch wat beter geluidsisolerend
werkte dan een massieve muur. Neen, wisten ze
zeker: de spouwankers verknoeien het weer, die
geven te veel geluidstrillingen door.
De ankers weglaten kon niet, want dan is de
muur niet stabiel genoeg. Ik wist dat twee 20 cm
dikke muren op afstand, wat geluidsisolatie en
ook wat sterkte betreft, veel beter zouden zijn,
maar die optie was veel te duur. Daarop bedacht
ik om de spouwankers weg te laten en de muren
zo dik te maken dat ze 'op eigen benen' kunnen
staan.
Ik ben op zoek gegaan naar een steen tussen 10
en 20 cm en vond op de markt zowel betonsteen
als kalkzandsteen van 15 cm dik. Twee bedrijven
maakten, uitsluitend op bestelling, stenen van deze
dikte. Ik legde technici van beide bedrijven mijn
idee voor. Het betonbedrijf had geen interesse. De
technicus van het tweede bedrijf, het CVK4 was
tevreden met hun gebruikelijke (20 cm dikke) kalk-
zandsteenmuur en vond mijn idee niet nodig: "Wil
jij beweren dat onze steensmuur niet goed genoeg
is, niet voldoet aan 0 dB?"
De 15 cm dikke steen was relatief duur, maar
ik dacht deze toch nodig te hebben. TNO-geluids-
ingenieur Willigers adviseerde mij contact op te
nemen met prof. ir. De Lange, hoogleraar Geluid
aan de TU Delft. Die was direct positief. Hij stond
geheel achter mijn idee: "Probeer jouw muur
eens te maken, ik ben benieuwd, houd mij op de
hoogte."
De TNO-ingenieurs meenden dat de spouw
wijdte niet zo belangrijk was: als er maar nergens
contact was tussen de spouwbladen, dus ook geen
valspecie in de spouw. Nu wilde ik eerst zekerheid
of een muur van 15 cm dik wel knikveilig (sterk)
genoeg is; daarvoor nam ik contact op met speci
alisten op het gebied van knik/stabiliteit, de con
structeur/adviseur ir. Hag'eman uit Rijswijk en de
TNO-wetenschapper ir. Monier uit Delft. Zij bere
kenden dat bij een goede uitvoering en normale
verdiepingshoogte een dragende 15 cm dikke muur,
zeker wel vier verdiepingen zonder zijdelingse
steun opgetrokken kan worden.
Ik heb toen geprobeerd in een te bouwen rij eenge
zinswoningen, als proef, enkele woningen te schei
den met mijn idee; ik had de isolatiewaarden van
deze muur beslist nodig! Ik werd uitgelachen en
spottend werd opgemerkt: "Jij met je Louwsmuur.
Wie bouwt er nu twee muren als je het er met één
afkan. Dat is veel te duur, dat lukt je nooit!" Toch
probeerde ik één of twee woningen met mijn muur
te 'isoleren'.
Eind 1970 kreeg ik een eigenaar, eenarchitect
en een aannemer bereid in een te bouwen rij een
gezinswoningen in de Landluststraat in Middelburg
drie woningen als proef te scheiden. Tijdens de
bouw van deze proefwoningen, vroeg in 1971,
nam ik nogmaals contact op met de directie van
het CVK. Ik vroeg hen dringend hun 15 cm-steen
goedkoper te leveren. Immers, ik verwachtte dat de
proef positief uit zou vallen en dan zou in verschil
lende complexen in Middelburg, mijn 15-5-15-
muur toegepast kunnen worden.
Tijdens een telefoongesprek maakte de techni
cus van het CVK mij weer verwijten, want hij wist
zeker dat "bij goede uitvoering onze een-steens
muur voldoet." Hij nodigde mij uit te komen pra
ten met hun geluidsadviseur, ir. Riemens van het
geluidsadviesbureau Van Dorsser in Den Haag. Rie
mens zou mij wel duidelijk maken dat er met hun
muren niets mis was. Ik vertelde hem dat ik niet
alleen wilde voldoen aan 'matig', maar meer wilde
dan die 'matige' 0 dB; ik wilde naar +6 dB of nog
liever naar +10 dB.
Keerdatum 8 april 1971
De datum van dit overleg, 8 april 1971, kan
met recht een keerdatum in de geschiedenis van
geluidsisolatie tussen woningen in Nederland
genoemd worden. Ik liet de schets van de door
snede van mijn 15-5-15-idee zien (zie afbeelding')
en de drie - vierkante haken zijn nergens voor
nodig - geluidsspecialisten waren het binnen
enkele minuten met elkaar eens: "Als je dat lukt,
maak je een sprong naar veel beter."
De meetresultaten van de 15-5-15-muur tussen
de proefwoningen in de Landluststraat waren in
september 1971 bekend: op de slaapverdieping was
de luchtgeluidsisolatie ruim 10 dB beter dan die
van een massieve muur van 20 cm dik. Deze +10
dB was echt een fikse vooruitgang. De specialisten
van TNO stonden versteld, want zij hadden dit
goede resultaat niet verwacht.
150
Geluidsisolatie
