fische afbeeldingen werd in 1907 gedaan met
twaalf cartons met stads- en dorpsgezichten. Car
tons wil zeggen tekeningen die dienden tot voor
beeld voor de graveur. Gravures naar deze cartons
zijn onder andere opgenomen in het Speculum
Zelandiaeeen uitgave bestaande uit 36 gravures
Veel topografische afbeeldingen zijn verkregen
door schenkingen. Zo schonk jhr. mr. J.W.M.
Schorer enige tekeningen van de in 1870 gesloopte
buitenplaats Arnestein. Naar aanleiding van dit
geschenk vroeg het bestuur van het genootschap
aan leden wier buitenplaats was afgebroken de
r
Gezicht op de Vlissingse Poort te Middelburg, gezien van de landzijde, kort vóór de sloop. Foto H. Buckmann, 1873. (ZA, Zei. III., II nr. 365}
van Zeeuwse steden, dorpen, ambachtsheerlijkhe
den, kastelen en buitenplaatsen die na 1668 is uit
gegeven door Visscher te Amsterdam en in 1988
kon worden aangekocht voor de ZI. Door de over
name van het bedrijf van de Visschers kwamen de
cartons en koperplaten in het bezit van de weduwe
Ottens en haar zonen te Amsterdam, die na 1720
een nieuwe uitgave van het Speculum verzorgden.
Wel moderniseerden zij eerst de prenten door de
omlijsting door een recht kader te vervangen en de
plaatsnamen onderaan de prent te plaatsen. Een
achttiende-eeuws ingekleurd exemplaar van het
Speculum uitgegeven door Ottens kon in 2005 met
subsidie worden aangekocht.
Gravures naar verschillende van deze cartons
zijn trouwens ook opgenomen in de hierboven
genoemde Visscher-Romanatlas.
tekeningen van deze plaatsen, die voor hen geen
enkele waarde meer hadden, aan de Zelandia
lllustrata te schenken. Tevens werden de ambachts
heren vriendelijk verzocht de in hun archief aanwe
zige kaarten, voor zover zij niet meer voor hen van
belang waren, eveneens aan het genootschap te
schenken. Deze oproep had tot gevolg dat verschil
lende kaarten werden geschonken, die echter in
1940 verloren zijn gegaan. Van buitenplaatsen wer
den eveneens afbeeldingen geschonken. Van onder
andere de buitenplaatsen Poppenroede Ambacht,
Ter Hooge, Sint Jan ten Heere, Elzenoord en Mid
denhof werden tekeningen, rond 1775 door Jan
Arends gemaakt, aan de ZI geschonken. Deze teke
ningen zijn van grote historische en topografische
betekenis omdat zij de huizen en tuinen van Wal-
cherse buitenplaatsen in hun volle pracht weerge-
ZI digitaal
15
