Het gebouw van het voormalige gemeentehuis van Stavenisse.
(foto Betty Blikman)
Oegstgeester dakpannen worden verder zelden
aangetroffen op Schouwen-Duiveland. Wat res
teert, ligt in Dreischor op een klein gedeelte van
het dak van de voormalige dokterswoning aan de
Ring en op de achterzijde van de voormalige boer
derij De Zon aan de Rijksweg bij Oosterland,
onzichtbaar vanaf de openbare weg.
Verdwenen
Oude foto's tonen ons dat er veel is verdwenen.
Het gebouw van stoomgemaal Beldert - gebouwd
in 1882 en na de ramp afgebroken - was ermee
bedekt. Het zestiende-eeuwse De Mossel, later hotel
Van Veen en daarna het Sint Cornelia Liefdehuis
genoemd, stond aan het Zierikzeese Kraanplein.
Het dateerde uit de zestiende eeuw, maar werd in
1871 verbouwd en kreeg toen Oegstgeester pan
nen. Ongetwijfeld heeft Matthieu Couvée ook hier
de hand in gehad. Het grote huis werd afgebroken
in 1938. De pannen sierden eveneens het dak van
de grote beurs te Bruinisse, in 1874 gebouwd en
afgebroken in 1959. Op een foto is duidelijk te zien
dat voor dit 'handelsgebouwtje' niet alleen de bij
zondere dakpannen zijn gebruikt, maar ook dat de
vorstpannen de fleurons dragen die erbij waren te
verkrijgen. Het werk werd uitgevoerd onder leiding
van de plaatselijke aannemer Jan Elenbaas. In Dui-
veland lagen de pannen ook op het dak van de uit
1651 daterende buitenplaats De Heerenhof te Oos
terland. In welk jaar ze werden gelegd is onbekend.
De buitenplaats werd in januari 1944 verwoest
door een bombardement. Ook boerderij De Klippe
droeg deze pannen. Ze stond aan het Klippewekken
te Duivendijke (bij Brouwershaven). Deze in 1919
gebouwde boerderij ging door de ramp in 1953 ten
onder.
Tholen
Op Tholen is de Oegstgeester dakpan slechts een
maal gesignaleerd: op het voormalige gemeente
huis van Stavenisse. In 1859 besloot de gemeente
raad ter verfraaiing van het dorp een gemeentehuis
met conciërgewoning aan het eind van de Voor
straat bij de haven te bouwen. Op die plek stond
een redoute, een stenen wachttoren, gebouwd rond
1600, ter bewaking van het eiland. Deze werd afge
broken, op een gedeelte van de fundamenten na.
Architect J. Labrijn uit Gouda ontwierp een groot
pand met twee verdiepingen en een afdak. Voor de
bouw mochten alleen de beste materialen en dito
gereedschappen worden gebruikt. Op 6 februari
1860 werd het werk aanbesteed. Zeventien aanne
mers schreven in, zestien afkomstig van het eiland
en een van Schouwen-Duiveland. Jan Elenbaas uit
Bruinisse schreef het laagst in: 3.900 gulden. Voor
de dakbedekking golden de volgende bepalingen.
"Artikel 7: De daken te beleggen met platte blauwe
dakpannen, welsluitend en digt, de nok en hoek
kepers te bezetten met dito versierde vorsten. De
pannen en vorsten beiden met basterdtras aange
streken." Overduidelijk is welke dakpan hiermee
werd bedoeld. Het antwoord op de vraag of de
dakpannen in Niel bij Josson en De Langle werden
besteld of in Oegstgeest blijft ook hier open.
Noord-Beveland
Op Noord-Beveland is de oogst aan Oegstgeester
dakpannen schaars. In Wissenkerke liggen ze op
de voorzijde van de woning Dorpsdijk 38-40. Oor
spronkelijk was het dak van wat eens twee kleine
huizen waren, er aan de voor- en achterzijde mee
gedekt. Aan de achterkant stonden, wat lager,
Dakpannen
31
