a
X.
AS*/ SSo^ rt'2. C S/zy
/f. /7?t L^~SA. rz/'~
- faSA/
i st/t S// /szsv.
'J zz Z/if
fi X A*'"/1'*"
S,,^)*}/ A
J/S< r/' ft?'
6^l ,'S-faA/z SS<-A~
tir< *.-,,
sttypr* -
/fr^eStS y/'< sty #S^r fa^fa
yrirf*/™ A* ~^A<?
e-XJL,,
/,?S/-
A™* fa'"'/
J~S - (^Xy T 1
r /-t A
U,faey/7SA ?r<""?S
■€*-*
De vermelding' van de veroordeling van Dora de Steur voor kindermoord in het "Register van criminele sententiën van Middel
burg' (eind achttiende eeuw). (ZA, Verzameling Aanwinst Gemeentearchief Middelburg 1984, nr. 15)
moest aan drie voorwaarden worden voldaan. In
de eerste plaats moest de moeder bekend hebben
willens en wetens het kind te hebben omgebracht.
In de tweede plaats moest het kind geleefd heb
ben en de moeder moest geweten hebben dat het
kind levensvatbaar was. In de achttiende eeuw
werd via de zogenoemde longproef vastgesteld of
het kind geleefd had. Als er een lijk van een baby
werd gevonden, werd een stuk long verwijderd en
in het water gelegd. Als de long zonk, dan bevatte
die geen lucht en had het kind niet geademd en
dus niet geleefd. Als de long bleef drijven, dan
bevatte die wel lucht en had het kind dus geleefd.
Hoewel de longproef in de achttiende eeuw al
omstreden was, hechtten rechters veel waarde
aan dit forensisch bewijs.
Het laatste doodvonnis dat Faber aantrof in
Amsterdam, vond plaats in 1788. De schepenen
hadden juridisch advies ingewonnen. Faber laat
zien dat de schrijver van het advies met veel aar
zeling tot een uitspraak in deze zaak komt. Hij
komt er niet onderuit om de doodstraf te advise
ren, maar hij vertelt erbij dat hij tijdens zijn over
peinzingen de ene dag voor vrijspraak was en de
andere dag voor de doodstraf.'3 De vrouw stierf
aan de wurgpaal.
De straf voor Theodora de Steur
De omstandigheden van het proces tegen Theo
dora de Steur zijn niet direct uit strafregisters af
te leiden. Het archief van de Vierschaar te Mid
delburg' is verloren gegaan tijdens het bombarde
ment op 17 mei 1940. Het Zeeuws Archief
beschikt echter over een Register van criminele
vonnissen. Het betreft hier een aanwinst uit
1984.20 gr js een selectie gemaakt uit de vele von
nissen die zich bevonden moeten hebben in het
archief van de Vierschaar. Het is moeilijk om te
zeggen waarom bepaalde vonnissen zijn opgeno
men en waarom andere niet. Daar komt bij dat bij
een aantal vonnissen de beschrijving van de
omstandigheden van het proces uitvoeriger zijn.
Bij de letter K vinden we de rubriek kinder
moord. Hier treffen we het vonnis aan in de zaak
tegen Theodora de Steur. Er staat: "Dora de Steur
over utsupra21 den 10 ntey 1784 g'ewurgt."22 Er
staat dus alleen maar dat Theodora de Steur voor
kindermoord is gewurgd.
In het Register van criminele vonnissen tref
fen we een vonnis aan over Cornelia Glas. Dat
oordeel wordt, net als dat van Theodora de Steur,
kort omschreven. Cornelia Glas werd voor kin
dermoord op 19 augustus 1756 gegeseld,
gebrandmerkt en veroordeeld tot een tuchthuis
straf van 21 jaar. Daarnaast werd deze 23-jarige
dienstmeid voor altijd verbannen.23 In een andere
handgeschreven bron, genaamd Zeelands regtsge-
leerdheyt, is meer informatie te vinden over dit
vonnis. Cornelia Glas was buiten het huwelijk
zwanger geraakt en had niemand hierover iets
verteld. Ze was midden in de nacht bevallen,
staande boven een stenen vloer. Het kind had de
bevalling niet overleefd. Tegen Cornelia Glas
Kindermoord in Middelburg
61
