8. C. Boers, Handboek voor jonge predikanten (Leiden 1820),
158.
9. Ravesteyn, De Nasireer Gods, 594-610.
10. Ibidem, 598.
11. Ibidem.
12. Boers, Handboek voor jonge predikanten, 156. Zie ook J.
de Niet, Ziekentroosters op de pastorale markt 1550-1880
(Amsterdam 2006), 222.
13. J. F. Zijlker, De Groninger landbouwer en zijn vak, van
vroegeren en van den tegenwoordige tijd, alsmede, zijn
plannen en uitzigte voorde toekomst; of wenken tot een
nuttig leven (Groningen 1843), 44.
14. Register van criminele vonnissen. Achter in dit register
is een beschrijving opgenomen van de procedure die
gevolgd werd bij de uitvoering van de doodstraf. De
beschrijving dateert van 1797. D. Bos, In dienst van het
koninkrijk. Beroepsontwikkeling van hervormde predikan
ten in negentiende-eeuws Nederland (Amsterdam 1999),
85.
15. Ibidem, 211.
16. G. Huisman, S. van der Woude, 'Vrouwmensch vrouw-
mensch hoe bistu hier toe gekomen', De Vrije Fries 68
(1988), 37-62, aldaar 49.
17. S. Faber, 'Kindermoord, in het bijzonder in de achttiende
eeuw te Amsterdam', Bijdragen en mededelingen betref
fende de Geschiedenis der Nederlanden 93 (1978), 224-
240, aldaar, 227-228.
18. S. Faber, Strafrechtspleging en criminaliteit te Amster
dam 1680-1811. De nieuwe menschtievendheid (Arnhem
1983), 154-155. A.H. Huussen, Veroordeeld in Friesland.
Criminaliteitsbestrijding en de eeuw der verlichting (Leeu
warden 1994), 144-145.
19. Faber, 'Kindermoord, in het bijzonder in de achttiende
eeuw te Amsterdam', 230.
20. Register van criminele vonnissen, 15.
21. Utsupra betekent 'als boven', dus kindermoord.
22. Register van criminele vonnissen, 39.
23. Register van criminele vonnissen, 39.
24. Zeelands regtsgeleerdheyt, vervattende aantekinge
op regtszaken byzonder binnen Middelburg c.a., 1790.
Zeeuwse Bibliotheek, handschrift, kluis, 1061 D 36.
25. S. Faber, 'Kindermoord, in het bijzonder in de achttiende
eeuw te Amsterdam', Bijdragen en mededelingen betref
fende de geschiedenis der Nederlanden 93 (1978), 224-
240, aldaar 229.
26. P. Camper, Gerechtelijke en ontleedkundige verhandeling
over de tekenen van leven en dood in nieuw geborene kin
deren (Leeuwarden 1774), 15.
Tl. Hedendaagse Vaderlandsche letter-oefeningen, 352.
28. Ibidem, 128-129.
29. A. Sterk, Het beiang der maatschappye in het beteugelen
van kindermoord, briefsgewyze voorgesteld aan Petrus
Camper (Leeuwarden 1774), 48 en 63.
30. 0. Ulbricht, Kindsmord und Aufklarung in Deutschland.
Ancien Régime Aufklarung und Revolution Band 8
(München 1990), 217. W.D. Wilson, 'Goethe, his duke and
infanticide: new documents and reflections on a con
troversial execution' German live and letters 61 (januari
2008), 7-32, aldaar 15-16.
31. J. Ermers, 'Kindermoord in de negentiende eeuw. En om
de vrouw verging het kind', Nemesis 6 (1990), nummer 3,
114-122, aldaar 119-121.
32. Ravesteyn, De Nasireer Gods, 596.
33. Rechtspleging gehouden met Hendrina Wouters, 31
34. B. Lousain, 'Een terechtstelling buiten de Heerepoort te
Groningen', Groningsche Volksalmanak (1917), 52-64,
aldaar 57.
35. D.G. van Teylingen ,'Eenige bladen uit de geschiedenis
van het oude tuchthuis te Middelburg', Vroegere en latere
mededeelingen voornamelijk in betrekking tot Zeeland.
Uitgegeven door het Zeeuwsch Genootschap der Weten
schappen, deel 5 (1880), 89-124.
36. Register van criminele vonnissen. Voor Amsterdam zie
T. van der Meer, De wesentlijke sonde van sodomie en
andere vuyligheden. Sodomietenvervolgingen in Amster
dam 1730-1811 (Amsterdam 1984), 63. Voor Groningen:
B. Lousain, 'Een terechtstelling buiten de Heerepoort te
Groningen', 55.
37. P. Spierenburg, The spectacle of suffering. Executions
and the evolution of repression: from a preindustrial
metropolis to the European experience (Cambridge 1984),
59, 65-66. P. Spierenburg, Judicial violence in the Dutch
Republic. Corporal punishment, executions and torture in
Amsterdam 1650-1750 (Amsterdam 1978), 136.
38. Register van criminele vonnissen. En: J. de Niet, Zieken
troosters op de pastorale markt 1550-1880 (Amsterdam
2006), 222.
39. Lousain, 'Een terechtstelling buiten de Heerepoort te
Groningen'. W.S. Unger, Bronnen tot de geschiedenis
van Middelburg in den landsheerlijken tijd 1, (Den Haag
1923), 368. Memorie om bij voorvallende gelegentheden
te observeren in het doen van criminele justitie, Zeeuwse
Bibliotheek, kluis, handschrift 317 B.
40. Biblia. Dat is de gantsche H. Schrifture vervattende alle
canonycke boecken des ouden en des nieuwen Testaments
(Amsterdam 1721).
41Rechtspleging gehouden met Hendrina Wouters wegens
twee afschuwlyke moorden (Amsterdam 1805), 30.
42. Ravesteyn, De Nasireer Gods, 598-599.
43. Ibidem, 596.
66
Kindermoord in Middelburg