Een altijddurend denkbeeld
Het geallieerde W01-oorlogskerkhof in Vlissingen
L
18.2
Leo van der Vliet
ln Vlissingen was het strijdtoneel van de Eerste Wereldoorlog dichtbij: een aangespoelde zeemijn op het Roeiershoofd, 1914-1918.
(Beeldbank Gemeentearchief Vlissingen nummer FA22659)
De Eerste Wereldoorlog is zeker niet ongemerkt
aan Vlissingen voorbijgegaan. Evenals in andere
steden in Nederland veroorzaakten schaarste, dis
tributie en economische achteruitgang problemen.
Daartegenover stond dat het een goede tijd was
voor de scheepswerf De Schelde, de belangrijkste
werkgever, door de grote vraag naar scheeps-
ruimte. Maar er was meer dan alleen economie. Als
marinehaven lag de stad op een cruciale plek aan
de Westerschelde waar de Nederlandse neutraliteit
tegen schendingen vanuit het zuiden en het wes
ten gewaarborgd moest worden. Het belang van de
vaarweg naar het bezette Antwerpen bracht mee
dat, ook nadat eind 1914 het front op de lijn
Nieuwpoort-leper gestabiliseerd was, er steeds
weer sprake was van militaire acties, of althans
van geruchten daarover. Door deze bijzondere
positie werd Vlissingen, met alle Zeeuwse eilanden,
vanaf 22 januari 1916 in staat van beleg verklaard.
De oorlog was heel dichtbij. Het strijdtoneel rond
de Duitse marine- en onderzeebootbasis van Zee-
brugge lag letterlijk in het zicht, en soms ook in
het gehoor. Op 10 augustus 1918 werd in de stad
een uitvoering door het marinecabaret uit Nieu-
wendiep afgelast omdat men op dat moment
vanaf de Vlissingse boulevard de beschieting van
de Belgische kust zo mooi kon zien...' De zeeva
rende bevolking, van de veerdienst op Engeland,
de vissers, de loodsen, moest dagelijks de gevaren
van mijnen en torpedo's trotseren. En als die mij
nen op de kust spoelden moesten ze, soms met
grote risico's, onschadelijk worden gemaakt.
Voortdurend was er ook de dreiging van bombar
dementen zoals die welke 'bij vergissing' op Zie-
rikzee, Sluis en Goes zijn uitgevoerd.2
Op verschillende plaatsen in en rond de stad
zijn nu nog sporen van de Eerste Wereldoorlog te
vinden, van de restanten van het fort De Ruyter
tot de fraaie collectie foto's van in Zeeland neer
gekomen oorlogsvliegtuigen, die berust bij het
gemeentearchief. Er zijn enkele gedenktekens. Het
gaat dan niet alleen over Nederlanders die door
de oorlog - bij scheepsrampen of door ongeluk-
Het geallieerde W01-oorlogskerkhof in Vlissingen
67
