Aanwinsten maart
G.6. Trimpe Burger-Mekking
Bewoningssporen uit de Romeinse tijd in het
Wateringse Veld, Den Haag (red. H. Siemons en
J.J. Lanzing), deel 11, is een publicatie van de
Afdeling Archeologie Dienst Stadsbeheer, die
regelmatig Haagse Oudheidkundige Publicaties
verzorgt. Het boek beschrijft de resultaten van
onderzoek naar sporen uit de Romeinse tijd in de
Kwaklaan en het Hoge Veld. In het eerste hoofd
stuk wordt de tienjarige geschiedenis van het
archeologisch onderzoek beschreven. Daarna vol
gen hoofdstukken over de geologie ter hoogte van
de vindplaatsen, sporen en structuren, en de ver
schillende vondstcategorieën, vooral handge-
vormd en gedraaid aardewerk. De laatste artike
len behandelen de archeozoölogische en
archeobotanische resten die zijn aangetroffen.
in Westerheem, het tijdschrift voor de Neder
landse archeologie (oktober 2009), draait het
eveneens voor een groot deel om de Romeinen. In
'Aardewerk, continuïteit en oriëntatie in laat-
Romeins Nijmegen' betoogt D.C. Steures dat het
grafveld van Ulpia Noviomagus niet - zoals eer
der werd aangenomen - rond 270 in onbruik is
geraakt, maar tot 313 in gebruik is geweest.
Ook in Leeuwarden en omgeving waren de
Romeinen actief, wat onder andere blijkt uit de
goed bewaarde bewoningsresten uit de Romeinse
periode in het terpengebied. Op de Oldehove-terp
werden boerderijen uit de Romeinse periode aan
getroffen, daterend uit de tweede eeuw. Het
archeologisch onderzoek naar deze terp heeft een
aanvullend en verrassend licht geworpen op het
ontstaan en de ontwikkeling van Leeuwarden.
Traditie, het tijdschrift over alledaagse dingen,
tradities en rituelen (2009, 3), vertelt over de
jaarlijkse herdenking in Middelburg van de
afschaffing van de slavernij in 1863. Uit eerbied
voor de voorouders wordt elk jaar een nachtwake
gehouden (J. van der Velden).
P. Spapens beschrijft de bloedprocessie in
Boxmeer, waarbij het Heilig Sacrament wordt
vereerd. Sinds 1400 is de processie bijna onafge
broken gehouden, toen een pastoor twijfelde aan
het veranderen van het brood en de wijn in het
lichaam en bloed van Christus. De wijn in de kelk
veranderde werkelijk in bloed. Het linnen kleed
dat op het altaar lag kleurde rood en wordt
bewaard in de reliekschrijn uit 1482.
In 'Goed, goedkoop en gezellig' vertelt C.
Mallander hoe Heck's lunchroomketen het Neder
landse publiek in de jaren twintig en dertig heeft
geleerd om uit eten te gaan.
Het Volkscultuur Magazine (2009, 3) gaat uitge
breid in op de historische Sint Nicolaas en de
moderne Sinterklaas. Zelfs de Nederlandse televi
siesint komt in beeld. Sinterklaas is niet voor
niets in 2008 uitgeroepen tot de belangrijkste tra
ditie in Nederland.
Ook het maken en gebruiken van de rommel
pot wordt uit de doeken gedaan. Het Zeeuwse
Yerseke blijkt nog de enige echte 'Koenckelpot-
fanfare' te kennen.
Saillant, kwartaaltijdschrift van de Stichting
Menno van Coehoorn (2009, 4), was in dit num
mer op de Zeeuwse toer. De najaarsexcursie leidde
naar Zierikzee en hiervan werd door Ch. Limo-
nard uitgebreid verslag gedaan in het artikel
'Schouwen-Duiveland - Zierikzee, ringburg te
Burgh en Stützpunktgruppe Schouwen'.
Daarna volgt 'Zierikzee verdedigd' door H.
Uil. Eerst wordt de herkomst van de naam Zierik
zee uitgelegd: een van de eerste machthebbers
moet ene Zierik geweest zijn, en een van de kre
ken op Schouwen die uitmondde in de Gouwe,
werd de Ee genoemd: Zieriks Ee.
Na de Guldensporenslag bij Kortrijk in 1302
togen de Vlaamse troepen noordwaarts en Zierik
zee wist als enige stad in Zeeland stand te houden
tegen de belagers. Tijdens de Nederlandse opstand
kwam de strategische positie van Zierikzee weer
in beeld, maar in 1576 nam Mondragon deson
danks de stad in. Ingenieur David van Orliens
ontwierp in 1616 een verdedigingsplan en er wer
den bolwerken en lunetten aangelegd. Na de inlij
ving bij Frankrijk in 1810 kreeg Zierikzee een
permanente Franse bezetting, die in 1813 de stad
Aanwinsten
33
