beroemde panorama van Walcheren van Antoon
van den Wijngaerde uit omstreeks 1550 op ware
grootte is gereproduceerd. Met het bestuderen
van deze rijke bron voor de geschiedenis van het
zestiende-eeuwse Walcheren kun je al uren zoek-
brengen. Jammer genoeg is de begeleidende tekst
juist hier heel summier gebleven. Ook is het spij
tig dat het zeegedeelte van het panorama, dat ook
nog een drieënhalve meter lengte omvat, is weg
gelaten. Dit deel bevat een prachtig beeld van de
toenmalige zeevisserij, met in de verte Engeland,
Shetland en Fair-lsle (niet de Faeröer, zoals ik heb
aangetoond in Zeeland nummer 2, jaargang 2).
Landschapsatlas van Walcheren is dus geen
atlas en ook zeker geen salontafelboek, maar een
boeiend boek over de geschiedenis van het Wal-
cherse landschap, resulterend in een inspirerende
toekomstblik.
Ad Beenhakker
Atlas van de Zuidwestelijke Delta. Een uitgave van
het programmabureau Zuidwestelijke Delta, Post
bus 5014, 4339 AK Middelburg, info@zwdelta.nl,
www.zwdelta.nl, november 2009. 112 blz., vol
kaarten en foto's. Niet in de handel, maar bij het
programmabureau te verkrijgen.
Dit is, in tegenstelling tot de Landschapsatlas van
Walcheren, een echte atlas. Hij staat vol met
kaarten en bevat maar heel weinig tekst. De Atlas
is een initiatief van de Stuurgroep Zuidwestelijke
Delta, waarin vier ministeries, drie provincies en
vijf waterschappen samenwerken. Hij geeft een
overzicht van ruimtelijke basisgegevens, beleid,
plannen en projecten voor de gehele Delta.
Het eerste deel bevat een aantal kaarten van
de Delta betreffende de huidige toestand. We vin
den hier gegevens over de archeologisch interes
sante locaties, de wordingsgeschiedenis, de
waterstaatkundige toestand, een bodemkaart, een
hoogtekaart, kaarten betreffende grondgebruik
en dergelijke. Ook zijn er statistische kaarten over
woningdichtheid en demografie, bedrijfs- en
recreatieterreinen. Het tweede deel geeft een
overzicht van plannen en beleid voor de Delta als
geheel. Hierin vinden we bijvoorbeeld de ecologi
sche hoofdstructuur en de aanbevelingen van de
(tweede) Deltacommissie. Een separate bijlage
bevat een inventarisatie van momenteel geldende
regionale plannen en projecten. Dat zijn er niet
minder dan 64.
Uiteraard geeft deze atlas een momentopname
en zal hij spoedig verouderd zijn. Toch is het een
nuttig naslagwerk waarin veel gegevens in over
zichtelijke kaartvorm bij elkaar staan. De meeste
kaarten omvatten het hele Deltagebied, dus niet
alleen Zeeland, en zijn op dezelfde schaal
(1:500.000). Jammer dat er geen informatie gege
ven wordt over het aangrenzende Belgische
gebied.
De gekozen uniforme schaal is handig, maar
brengt wel enkele nadelen met zich mee. Zo zijn
de agrarische basiskaarten, die het grondgebruik
per perceel weergeven, te klein om goed leesbaar
te zijn. Slechts van enkele deelgebieden zijn gro
tere uitsneden opgenomen. Bij de statistische
kaarten wreekt zich de schaalvergroting door de
gemeentelijke herindelingen. Afzonderlijke gege
vens over de dorpskernen ontbreken daardoor, de
gegevens worden alle verstrekt per gehele
gemeente.
Het bijzondere karakter van de groen-blauwe
Delta komt wel goed naar voren. Het blijft een
oase binnen geheel verstedelijkt gebied. Zo valt
het op dat de hele Delta maar één snelweg (A58)
en één spoorlijn telt. De waterwegen behoren
daarentegen tot de drukst bevarene van Europa.
Op de kaart van de waterwegen ontbreken merk
waardigerwijs de Roompotsluis, de Zandkreek-
sluis en de sluis van Veere, en ook het havenka
naal van Goes.
Ook met de historisch-geografische kaartjes is
iets merkwaardigs aan de hand. Op de kaarten
van vóór 800 ontbreekt de rivier de Schelde,
zodat het lijkt alsof deze pas in de Middeleeuwen
is ontstaan.
De atlas is verlucht met 39 paginagrote land
schapsfoto's van Marcel Kentin. Deze fotograaf
Boekbesprekingen
75