Het einde van een tijdperk
Op eerste Kerstdag 1667 overleed Hendrick Thi-
baut. De doodsoorzaak is niet bekend. Op het
imposante, in 1669 door de vermaarde kunste
naar Rombout Verhulst gebeeldhouwde grafmo
nument voor Hendrick Thibaut en zijn derde
echtgenote Isabella Porrenaer in de Nederlands-
Hervormde kerk van Aagtekerke staat te lezen
"Heil den stervelingen! Wie gij ook zijt, die bij
het beschouwen van deze uitstekende door kunst
vaardige hand uit marmer vervaardigde gelaats
trekken, begeerig zijt te weten, wie onder dezen
steen hun sterfelijk omhulsel hebben afgelegd,
verneem in weinige woorden [sic!]: Hier ligt de
door allerlei deugden niet minder dan door zijne
ridderlijke waardigheid en altijd gedenkwaardige
verdiensten jegens het Vaderland aanzienlijke en
Hoog Edele Heer HENDRIK THIBAUT Heer van
Aagtekerke, Domburg-buiten, den Burg Grave-
stein, Tholensbrugge, Steenewalle, in Oud- en
Nieuw-Vossemeer, Hoog-baljuw en Rentmeester-
Generaal van Zeeland bewesten Schelde, acht
maal burgemeester van de bloeiende stad Middel
burg, lid van den Raad van Vlaanderen en
bewindhebber der Oost-Indische Compagnie: die
bij het vervullen van daden van oprechte vroom
heid, kunde, kloekmoedigheid, mensehlievend-
heid en buitengewone goedgunstigheid jegens
alle door deugd en geleerdheid uitmuntende man
nen, zijn vaderland in zeer vele ambten ten hoog
ste tot eer heeft verstrekt en tot droefheid niet
slechts van zijne zeer Edele, hoogst aanzienlijke
familie, maar ook van den ganschen staat, op
63-jarigen leeftijd den 25 December 1666 overle
den is".61 En alsof dit alles nog niet genoeg was,
staat op het grafmonument nog de wapenspreuk
"Splendet post funera virtus" (zijn deugd schittert
na zijn dood).
Conclusie
Uit deze schets van Hendrick Thibauts levens
gang komt hij naar voren als een machtig en
schatrijk man, burgemeester, schepen en raad van
Middelburg, gehaat door velen, door zijn tegen
standers minder flatteus omschreven als onder
andere "geveynsde leugenaar"62, "verwyfde sla
ven", "een rechte Machiavel"63, verwikkeld in
verschillende schandalen, verbannen uit Zeeland,
gevolgd door een glorieuze terugkeer, protégé van
stadhouder prins Willem II en verantwoordelijk
gehouden voor het bijna faillissement van Mid
delburg in 1678. Thibaut was, met andere woor
den, een interessante maar omstreden persoon,
een man die veel stof deed opwaaien, machtige
vrienden aan zich bond maar ook veel vijanden
maakte in een roerige tijd in de Nederlandse
geschiedenis.
Noten
1 Vertaling van de wapenspreuk "Splendet post funera
virtus" op het grafmonument van Hendrick Thibaut in de
kerk van Aagtekerke.
2 J.H. Kluiver, 'Brieven van de Middelburgse regent Hen
drick Thibaut aan stadhouder Willem II en diens secreta
ris Johan Heilersich (1648-1650), 33-97 in: Nederlandse
Historische Bronnen X(Den Haag 1992).
3 Kluiver, 'Brieven', 36. Zie ook A. van Waarden-Koets,
'De bouw van de Oostkerk. Bouwkundige geschiedenis',
17-50, aldaar 45 in P.W. Sijnke e.a., De Oostkerk 'Een
heerlyk stuk der Hedendaagsche Bouwkunde'. Geschiede
nis en restauratie van de Middelburgse Oostkerk (Goes
1997).
4 M. Smallegange, Nieuwe Cronyk van Zeeland (Middel
burg 1696), 209.
5 F. Nagtglas, Levensberigten van Zeeuwen, deel II (Mid
delburg 1888-1893), 360.
6 De magistraet der stadt Middelburgh, die geregeert heb
ben sedert anno 1560 (Middelburg 1694). Thibaut was
burgemeester in 1634, 1637, 1639, 1642, 1645 en 1648.
7 M. van der Bijl, Idee en Interest; Voorgeschiedenis, ver
loop en achtergronden van de politieke twisten in Zeeland
en vooral in Middelburg tussen 1702 en 1715 (Groningen
1981), 18.
8 Zeeuwse Bibliotheek (ZB), Concepten Ghearresteert door
den Heer Hendrik Thibault En Sijne Adherenten te Mid
delburgh (Middelburg 1651), 3.
9 Kluiver, 'Brieven', 36.
10 F. Nagtglas, Levensberigten van Zeeuwen, deel III (Mid
delburg 1888-1893), 759.
11 J.H. Kluiver, De souvereine en independente staat Zeeland
(Middelburg 1998), 164.
12 Kluiver, Staat, 164, noot 24.
13 C. Barlaeus, 'Ad Doctissimum luvenem HENRICUM THI-
BAUTIUM, I.U. Doctorem' in Poëmata, deel II, (Amster
dam 1646).
14 H.M. Kesteloo, Aagtekerke (Domburg 1893), 4.
15 Kesteloo, Aagtekerke, 14.
104
Hendrick Thibaut
