Met de wetenschap waartoe de Zeeuwse vech
tersbazen op de ondiepe binnenwateren van Zee
land in staat waren, verzocht Willem van Oranje
hen bij het ontzet van Leiden te helpen. De gou
verneurs en raden in Zeeland deden daarom een
verzoek aan de vijf steden Arnemuiden, Zierik-
zee, Veere, Vlissingen en Middelburg om gelden
bijeen te brengen.4 Toen bleek de eensgezindheid
van de Zeeuwen. De Middelburgers waren weinig
ingenomen met de beschikkingen van Oranje
omtrent de voorkeursrechten van de drie andere
Walcherse steden. Verder hadden ze zich nog
nauwelijks hersteld van de Spaanse bezetting tot
maart 1574, maar toch besloten ze als extra bij
drage boven die van de andere steden de stads
klokken te verkopen en daarvoor scheepsgeschut
aan te schaffen. Net als de andere Zeeuwen, toon
den de Middelburgers een enorme bereidwillig
heid om Leiden te helpen.
Aan het behoud van de stad was alles gelegen,
want wie Leiden bemachtigde, dat in het hart van
Holland lag, zou spoedig meester zijn van het
gehele zuidelijke gedeelte van dit gewest.
Begin september kwam de Zeeuwse binnen
vloot in Rotterdam aan. Ze bestond uit een tiental
galeien en vele platbodemschepen en was in Vlis
singen en Zierikzee uitgerust onder toezicht van
Van Boisot en vice-admiraal Joos de Moor. De
schepen waren bemand met achthonderd schepe
lingen, van wie vele de littekens droegen van de
gevechten tegen de Spanjaarden. 'Het was een
welgeoefende en stoute hoop volks, gewoon de
Spanjaarden te water te overwinnen.'5 Op hun
mutsen droegen zij zilveren halve manen waarop
de tekst was aangebracht 'Liever Turks dan
Paaps'. Doch hoe wreed, woest en ongeregeld zij
er ook uitzagen, zij waren wel bereid zich aan het
gezag van hun admiralen te onderwerpen.
iPavo
Panorama in vogelvlucht van het ontzet van Leiden vanuit het omringende gebied door de Geuzen onder leiding van Boisot. met
linksboven afbeelding van twee papieren noodmunten en rechts een verklaring van de cijfers. Onderaan in het midden de boot van
Boisot. C. Decker, ets en gravure 27 x 35 cm. Uit één van de uitgaven van P. Bor. Oorsprongk, begin ende vervolgh der Nederlandt-
schcr oorlogen. Utrecht/Amsterdam, 1595-1684, 4 dln. Zeeuws Archief, Zelandia lllustrata 111-0056.
108
Leiden bevrijd door de Zeeuwen