dom Gelder in bezit van Karei V. Bij het begin
van de tachtigjarige oorlog kwamen de Neder
landse gewesten in opstand tegen Philips II. Met
gewesten als Holland, Zeeland en Vlaanderen
verklaarde Gelder in 1581 in de 'acte van verla-
tinghe' Philips II voor afgezet. Na de geschiedenis
worden de samenstelling en de bevoegdheden
van het Hof van Gelder geschetst tot de Franse
Tijd, toen het Hof werd opgeheven.
Het Jaarboek 2009 bevat verder artikelen over
de verbouwing van Kasteel Neubourg in de jaren
1733-1735 en een overzichtsartikel over de
geschiedenis van de derde orde van de Karmelie
ten in Limburg.
Tot slot van J. Daenen: 'Een leven als pandoer
- Lambert-Henri d'Olne (Baarlo 1712-Maastricht
1766)'. Het artikel gaat over het wel en wee van
baron d'Olne, die in de achttiende eeuw een
opmerkelijke militaire loopbaan had. Behalve een
beschrijving van zijn militaire staat van dienst
onderneemt de auteur een poging om het carriè
reverloop van officieren in de Europese legers tij
dens het Ancien Régime in een breder historisch
perspectief te plaatsen. Baron Lambert-Henri
d'Olne was een telg uit de lagere plattelandsadel.
Hij had zijn carrière te danken aan zijn contact
met de beruchte pandoerenkolonel Franz von der
Trenck, die in 1741 een regiment pandoeren had
opgericht. Pandoeren waren militairen van
Servo-Kroatische of Hongaarse origine, die in de
loop van de Oostenrijkse Successieoorlog 1740-
1748) als 'lichte troepen' werden toegevoegd aan
het Oostenrijkse leger. Baron d'Olne trad in dienst
van dit opmerkelijke regiment.
Het Institut Grand-Ducal de Luxembourg zond
het jaarboek 2010: Archives des Sciences Naturel
les, Physiques et Mathématiques. A. Krein e.a.
leverden het stuk 'Feinstaub in Luxemburg -
Verhalten und Eigenschaften in der bodennahen
Atmosphare'. De maatregelen tegen luchtveront
reiniging zijn de laatste jaren vooral gericht op
het terugdringen van stikstofoxide en ozon. In
Midden-Europa blijkt echter uit onderzoek dat de
stofdeeltjes uit de atmosfeer een van de grotere
problemen vormen voor de volksgezondheid.
Constante metingen wijzen uit dat ook in Luxem
burg de door de Europese Unie toegestane veront
reiniging flink overschreden wordt. De gemeten
stofconcentraties vertonen jaarlijkse, maande
lijkse of dagelijkse variaties en zijn afhankelijk
van oorzaken als verkeersdrukte, maar vooral
ook van meteorologische verschijnselen, zoals
windsterkte en -richting, neerslag, luchtvochtig
heid en temperatuur. Onderzoeken moeten uitwij
zen hoe de bestrijding en de afname van fijne
stofdeeltjes bevorderd kan worden.
Het artikel 'Les sources de la vilie de Luxem
bourg: une ressource en eau potable a préserver'
(L. Gourdoi e.a.) toont het belang aan van de
bescherming van grondwater, nodig in de toe
komst voor drinkwater, bevloeiing of industriële
activiteiten. Een kwalitatief en kwantitatief
onderzoek naar grondwaterbronnen is een
belangrijke stap voor een beter begrip en een
betere handelwijze. 'Le Grès de Luxembourg' is
van bijzonder hydrogeologisch belang: de bron is
minder blootgesteld aan besmetting dan opper
vlaktewater, minder gevoelig voor variabele hoe
veelheden regenwater, en wordt intensief gebruikt
voor de bereiding van drinkwater voor de stad;
toch moet er zeker rekening mee worden gehou
den dat de bron niet onkwetsbaar is. Het artikel
illustreert aan de hand van gegevens over 'Le
Grès' hoe het systeem voor de levering van
drinkwater voor de stad Luxemburg werkt.
De Nordrhein-Westfalischen Akademie der Wis
senschaften und der Künste stuurde het werk
'Biblia Slavica'. Referate bei der öffentlichen Prci-
sentation in der Nordrhein-Westfalischen Akade
mie der Wissenschaften und der Künste am 28.
November 2008. Er is meer dan twintig jaar
gewerkt - door voornamelijk geleerden uit de
Slavische landen - aan 22 vertalingen van de
Heilige Schrift. Tot nu toe waren die werken zeer
moeilijk toegankelijk of helemaal ontoegankelijk.
Sommige zijn nog nooit gedrukt. De initiatiefne
mers wilden laten zien dat bij al deze volkeren
het Woord Gods tussen de middeleeuwen en de
moderne tijd de vruchtbare bodem is geweest
waarop zij hun taal en eigen karakter hebben
gevormd. De plannen voor uitgave van de verta
lingen ontstonden al tijdens het atheïstische
regiem in Oost-Europa, dat - volgens de inleiding
- de hele wereld wilde ontkerstenen, met alle
schadelijke gevolgen vandien. De "Biblia Slavica"
laat zien hoe in de Slavische landen al vijf eeu
wen lang pogingen gedaan zijn de ontkerstening
tegen te gaan. Bij de presentatie in 2008 werden
lezingen gehouden waarvan verschillende teksten
in deze bundel zijn opgenomen.
112
Aanwinsten
