Zeeuwen bevrijdden Leiden
'Eén april (1572) verloor Alva zijn bril' (Den Briel)
en 'op aprilletje zes verloor hij zijn fles' (Vlissin-
gen). Het verlies van Den Briel vatte de Spaanse
landvoogd nog luchtig op, maar toen Vlissingen
hem ontviel, was hij zo ontdaan dat hij 'de haren
uit zijn schedel en baard trok'. De Walcherse
havenplaats was de eerste stad die zich vrijwillig
bij Willem van Oranje aansloot. In 1574 volgde
een ander belangrijk moment in de vaderlandse
geschiedenis: het belegerde Leiden werd ontzet.
Door Zeeuwen! De Vlissingse historicus Doeke
Roos laat in zijn bijdrage de Leidenaars weten aan
wie zij hun jaarlijkse op 3 oktober gevierde
haring-, hutspot- en wittebroodherdenking' te
danken hebben. En hij vraagt zich af, waarom het
in Vlissingen elk jaar zo stil blijft op 6 april.
De redactie heeft de afgelopen jaren geprobeerd
meer aandacht aan activiteiten van het Genoot
schap te besteden, onder meer via de rubriek
Genootschapszaken. Een rubriek dus, van één a
twee pagina's lang, met min of meer actuele
zaken. Dat vaste onderdeel maakt deze keer plaats
voor een langer verhaal over een bijzondere aan
winst van het Genootschap, eerder dit jaar. Een
aanwinst die de herinnering levend houdt aan de
eertijdse strijd tegen de Spanjaarden.
Met steun van een aantal erfgoedorganisaties
kreeg het KZGW een zogenoemde 'tazza' in bezit,
een in 1597 in Middelburg gemaakte, kunstig
gegraveerde zilveren drinkschaal. Van generatie
op generatie bleef deze schaal in familiebezit.
Kunsthistorica Katie Heyning verklaart waarom
deze aanwinst zo bijzonder is. Binnenkort is die
te zien in het Zeeuws Museum in Middelburg.
Trouwden boerendochters op de Zeeuwse eilan
den in de 19' en het begin van de 201 eeuw in bij
betere families? Of moesten ze zich behelpen met
een knecht van hun vader? De Zeeuwse historicus
Jan Zwemer ging op zoek naar een antwoord op
die vragen in het Zeeuws Archief en deed een
aantal verrassende ontdekkingen. Zijn betoog is
gelardeerd met een aantal kolommen met cijfers,
die veel lezers mogelijk als 'saai' voorkomen. De
wetenschappelijk 'rekkelijken' kunnen dit onder
deel overslaan, zonder de essentie van het betoog
van Zwemer te missen. De 'preciezen' kunnen
zich verlustigen in cijfers achter de komma.
Hendrick Thibaut was een van de rijkste en
machtigste regenten van Middelburg in de zeven
tiende eeuw. Opmerkelijk is dat hij een grote
machtspositie wist te verwerven, deze kwijt
raakte, en daarna een opvallende comeback
maakte. Historicus Ronald van Immerseel schetst
een portret van deze vergeten notabel.
Onlangs verscheen de jaarlijks door het Genoot
schap uitgegeven agenda. Voor de editie van 2011
kozen de samenstellers voor het thema 'Zeeuws
meisjeMet die titel lijkt de uit louter vrouwen
bestaande redactie de dames uit onze provincie
tekort te doen. Velen associëren het 'Zeeuwse
meisje' met een eertijds bekend geworden deerne
uit een boterreclame. (Hiin cent tevee öh.) De
agenda biedt echter veel portretten en andere
afbeeldingen van prominente en minder promi
nente Zeeuwsen, die meer in hun mars hadden
dan het aanprijzen van een pakje boter. Feminis
tisch maandblad Opzij zou een lovende bespre
king aan de nieuwe agenda moeten wijden. De uit
overwegend mannen bestaande redactie van het
tijdschrift Zeeland heeft in de vorige uitgave
daarvan al een feministische duit in het zakje
gedaan met een portret van de autodidact en ere
doctor Elisabeth Dingemanse. Kopij over belang
wekkende Zeeuwse vrouwen ziet de redactie dus
graag tegemoet. Over mannen trouwens ook.
Eric-Jan Weterings
Zeeuwen bevrijdden Leiden
81