is dat Middelburg in de chaotische situatie rond
het korte maar felle gevecht om de Sloedam min
of meer onbedoeld in het strijdgewoel terecht
kwam. Bedoeld of onbedoeld, de schade aan het
historische centrum was er niet minder om.
Hoewel bepaalde aspecten van de beschieting
nog steeds niet geheel duidelijk zijn, biedt dit
boek vooralsnog de best onderbouwde recon
structie ervan. Hiermee leveren de auteurs een
zeer belangrijke bijdrage aan de geschiedschrij
ving van een van de zwartste bladzijden van de
twintigste-eeuwse geschiedenis van Zeeland. Het
is ook een goed geïllustreerd en goed geschreven
boek, dat de sfeer van de meidagen van 1940 in
Zeeland behoorlijk goed over weet te brengen. Als
interessante bijkomstigheid geeft de gedetail
leerde beschrijving van de Franse militaire acties
in Zeeland de lezer een close-up van het gebrek
aan effectiviteit van de Franse strijdmacht anno
1940. Al met al is Het vergeten bombardement een
belangrijke én interessante toevoeging aan de
boekenkast van iedereen die geïnteresseerd is in
de geschiedenis van Middelburg en Zeeland.
Laurens Hemminga
Lydia Wolterbeek-van der Vlerk, Voortdurend
onderweg. Louis Heymans 1890-1977. Een biogra
fische schets. Middelburg, Stichting Zeeuwse
Katernen, 2010 (Zeeuwse Katernen deel 20). 72
blz., illustraties in kleur. ISBN 978-90-74517-16-
4. 16,50.
Bijna vijftig jaar lang, van 1921 tot 1965, was
Louis Heymans de spil van het Middelburgse
beeldende-kunstleven, zeker volgens zijn eigen
opinie. Hij was leraar aan het Stedelijk Gymna
sium, de Rijkskweekschool voor Onderwijzers en
de Avondschool voor Nijverheidsonderwijs. Hon
derden Walcherse scholieren hebben les van hem
gehad; daarbij lag het accent vooral op kunstzin
nige vorming. Hij nam zijn leerlingen mee naar
de tentoonstellingen in het Middelburgse Kunst
museum en zelfs naar Parijs, de stad van zijn
dromen. In dit opzicht had hij veel overeenkomst
met de Goese kunstschilder Van der Spoel, maar
voor de rest verschilden ze veel, en ze hadden
zelfs een grondige hekel aan elkaar. Van der
Spoel distantieerde zich van het volgens hem
kneuterige Zeeuwse kunstleven en werd landelijk
bekend, Heymans trachtte juist het culturele kli
maat in Zeeland, en speciaal op Walcheren, te
bevorderen. Hij was actief lid van de Kunstkring
Het Zuiden in Vlissingen en na de Tweede
Wereldoorlog van de Zeeuwse Kunstenaarskring,
en organiseerde tentoonstellingen en andere acti
viteiten. Zo was hij inderdaad 'voortdurend
onderweg'.
Daarnaast, en eigenlijk op de eerste plaats,
was Heymans ook beeldend kunstenaar: schilder,
etser en ontwerper van affiches en reclamedruk
werk. Ondanks zijn bewondering voor de
Vlaamse expressionisten en Picasso was hij in
wezen een traditioneel kunstenaar. Hij werd
vooral bekend door zijn minutieuze etsen van
Zeeuwse stads- en dorpsgezichten, die gretig
aftrek vonden en nog steeds geliefd zijn. Na de
verwoesting van Middelburg in 1940 maakte hij
een indrukwekkende serie tekeningen van de
vernielde stad. Ook zijn schilderijen, landschap
pen, stillevens en figuurstukken waren aanvan
kelijk traditioneel. Een groot colorist was hij niet
en veel van zijn werk gaat gebukt onder een te
kwistig gebruik van paars en giftig groen. Tot
zijn verdriet lukte het hem niet om landelijk
bekend te worden; hij bleef een Zeeuwse coryfee.
Na zijn pensionering ging Louis Heymans
meer experimenteren. Hij kwam via kubistische
pogingen tot materieschilderijen, waarbij hij
allerlei stukken textiel en kleine voorwerpen ver
werkte. Na de dood van zijn vrouw vereenzaamde
hij en werd zijn geestelijke toestand labiel. Zijn
droom om van Middelburg een klein Montmartre
te maken, was niet uitgekomen. Hij begiftigde het
Zeeuws Museum in wording met een flinke col
lectie eigen werk, die onmiddellijk in het depot
werd opgenomen en er zelden meer uitkwam. De
biografie die nu in de serie Zeeuwse Katernen is
verschenen, is eigenlijk het werk van drie vrou-
Boekbesprekingen
35
