mende maatregelen met betrekking tot zoogdie
ren en andere plant- en diersoorten, gericht op de
niet-specialist, die het spoor in de huidige wet- en
regelgeving met betrekking tot de natuur een
beetje bijster is.
Dan volgen de hoofdstukken met inventarisa-
tiegegevens. Dit is de kern van het boek; het is
uiteindelijk bedoeld als een atlas van de zoogdie
ren in Zeeland. De soorten zijn gerubriceerd in
diverse secties, overeenkomend met de weten
schappelijke indeling van de zoogdieren. Dat is
echter niet zo belangrijk. Belangrijker is dat
iedere sectie op de eerste bladzijde een serie
plaatjes bevat van de soorten die in die sectie
worden beschreven. Handig! Je ziet dan meteen
dat de zeehonden niet bij de walvisachtigen staan
ingedeeld maar bij de roofdieren, een leermo
ment.
De behandeling per soort volgt een strikte
indeling: uiterlijk en herkenning, gedrag, ver
spreiding, verspreiding in Zeeland, verder onder
zoek. Die laatste paragraaf bevat dan vooral
onderzoek naar de verspreiding van de soort. Je
hebt dan wel een atlas in de hand, maar dat bete
kent nog niet dat alle informatie volledig is. De
soortbeschrijvingen zijn geschreven door ver
schillende auteurs. Dat de indeling zo strak
gehandhaafd kon worden duidt op een redactie
team dat op zijn taak berekend was. Wat bij mij
bijzonder in de smaak viel was het inleidende
cursiefje bij een groot aantal soortbeschrijvingen.
Deze cursiefjes zijn heel persoonlijk: ze verhalen
van een ontmoeting van de schrijver (of diens
gezin, zie eekhoorn) met de zoogdiersoort in
kwestie. Van een hoog Tom-en-Jerrygehalte is het
cursiefje over de ondergrondse woelmuis, die
planten letterlijk de bodem in trekt bij het knagen
aan de wortels. De cursiefjes zijn vertederend
(muskusrat, watervleermuis), triest (egel, konijn)
dan wel hilarisch (huismuis, moeflon), maar alle
maal lezenswaardig.
Ik noemde al de prachtige foto's in het boek.
Dat maakt dat het een hoog koffietafelgehalte
heeft, maar ik hoop van harte dat het ook wordt
gelezen. Wie de moeite neemt om behalve plaatjes
te kijken het boek ook te lezen, zal merken dat het
een schat aan informatie bevat over de 52 zoog
diersoorten die Zeeland rijk is. Helaas nog altijd
minder dan de 80 soorten die in het boek zijn
beschreven en nog niet zo heel lang geleden in
Zeeland konden worden waargenomen.
Aanbevolen!
Ad Huiskes
Ben Muller, Stützpunkt Groede. Van artillerie
opstelling in de Atlantikwall tot Groede Podium,
1942-2010, Uitgave B. Muller, Middelburg, 56
pagina's, geïllustreerd, ISBN 978-90-804294-3-7.
Even buiten Groede werd in de jaren 1942-1944
als onderdeel van de Atlantikwall een complex
van veertien bunkers gebouwd, Stützpunkt
Groede genaamd. Na de oorlog werden de bunkers
bedekt met grond en vestigde de toenmalige
gemeente Groede op de locatie een hertenkamp.
Enkele jaren geleden werden de bunkers uitge
graven en geïntegreerd in Groede Podium, een
toeristisch en educatief belevingspark. De achter
gronden en de bouw van dit nog vrij gave 'bun
kerdorp', de bunkertypen, hun gebruik, man
schappen en bewapening, alsmede de reconversie
tot hertenkamp en park worden beschreven in
Stützpunkt Groede.
A.W.
40
Boekbesprekingen