Zeeland 20.4
in Vlissingen: 26 procent van het totaal aantal
erkenningsakten over de periode 1811-1910.
Met de erkenning van kinderen bij de huwe
lijksvoltrekking kregen zij de rechten van wettige
kinderen. Er was dan sprake van 'wettiging'. In
het Handboek voor den burgerlijken stand (1911)
van J.N. Elenbaas staat hierover geschreven: "De
wettiging is altijd een stilzwijgend gevolg van het
aangaan van het huwelijk, ook als de erkenning
bij de huwelijksakte plaats heeft."
Als ouders voor of bij het aangaan van het
huwelijk hadden verzuimd hun natuurlijke kinde
ren te erkennen, dan kon dit verzuim door brie
ven van wettiging door de koning, na ingewon
nen advies van de Hoge Raad, worden verleend.
Deze brieven van wettiging werden in de huwe-
lijksregisters ingeschreven en in de kantlijn van
de geboorteakten werd hiervan melding gemaakt.
Tot en met 1910 zijn 65 van dergelijke akten gere
gistreerd.
Naast deze drie registers was er ook het regis
ter van huwelijksaangiften en huwelijksafkondi
gingen, dat niet in tweevoud werd opgemaakt.
Daarin werden de ondertrouw en de twee afkon
digingen van de huwelijksvoltxekking door de
gemeente geregistreerd. In 1879 splitste men dit
register in twee aparte registers, zodat er vanaf
dat moment vijf registers bestonden. Een uittrek
sel van de huwelijksafkondiging werd op de pui
van het gemeentehuis opgehangen op een speci
aal tableau a ce destinehet bekende kastje met
kippengaas of glas.
De aangifte van overlijden moest ook binnen
drie dagen worden gedaan. De aangever was
doorgaans een familielid, bij kinderen de vader,
in de grote steden vaak de lijkdienaar. In de over-
lijdensregisters zijn ook uittreksels van overlij
densakten ingeschreven die in een andere
gemeente zijn opgemaakt. Dat gebeurde als een
persoon in een andere plaats was overleden dan
zijn wettelijke woonplaats. De ambtenaar van de
burgerlijke stand van de gemeente van overlijden
stuurde een uittreksel van de overlijdensakte
naar zijn collega van de gemeente waar de over
ledene woonde, die dit uittreksel in het overlij-
densregister inschreef. Hij gebruikte daarvoor het
formulier voor de overlijdensakte, wat inhield dat
hij met doorhalingen en bijschrijvingen zo zorg
vuldig mogelijk het uittreksel overschreef. Het
uittreksel zelf werd in het register gevoegd.
Het aantal uittreksels van overlijdensakten in
Stadhuis van Middelburg, waar inwoners bijna twee eeuwen
lang aangifte deden van geboorte en overlijden en waar huwe
lijken werden gesloten. Rechts op de hoek de gevelkastjes, of
publicatieborden, waarin de huwelijksafkondigingen werden
gehangen. Foto: Carl Wilhelm Bauer (1844-1911), Middelburg.
Zeeuws Archief, HTAM-B-1067.
Publicatiebord van na de Tweede Wereldoorlog aan de muur
van het oude stadhuis, zijde Lange Noordstraat, te Middelburg.
Foto: Leo Hollestelle.
De staat der Zeeuwen
131
