Burgerlijke stand 200 jaar, Ballustrada 25
In 2011 is het tweehonderd jaar geleden dat de
burgerlijke stand in Nederland werd ingevoerd,
"een overheidsadministratie van geboorten,
huwelijksvoltrekkingen en overlijden van perso
nen", schrijft archivaris bij het Zeeuws Archief
Leo Hollestelle in zijn artikel 'De staat der Zeeu
wen'. Die burgerlijke stand danken we aan de
Franse keizer Napoleon, die onze voorouders ver
plichtte een achternaam aan te nemen.
Hollestelle beperkt zich in zijn bijdrage tot de
eerste 115 jaar na 1811. Daarvoor heeft hij twee
argumenten, een praktische en een inhoudelijke.
De eerste overweging is ruimtegebrek in dit blad,
omdat de auteur te veel informatie heeft om die
in een overzichtelijk artikel samen te vatten. Ten
tweede loopt de gekozen periode synchroon met
de termijn (100 jaar) waarin geboorteakten open
baar worden gemaakt.
Gegevens uit die burgerlijke stand dienden de
bekende Zeeuwse historicus Jan Zwemer als bron
voor zijn onderzoek naar huwelijken en sociaal-
economische omstandigheden op het Zeeuwse
platteland. 'Deel 2' luidt de ondertitel van zijn
bijdrage, een vervolg op een in het september
nummer verschenen bijdrage. De redactie besloot
eerder dat 'vervolgverhalen' in een kwartaalblad
niet wenselijk zijn, maar dit tweede deel laat zich
ook goed lezen zonder het eerste erop na te hoe
ven slaan.
Een ander jubileum is dat van het enige
Zeeuwse literaire tijdschrift Ballustrada, dat 25
jaar bestaat. In het traditionele kunstkatern in het
decembernummer van Zeeland staat een aantal
gedichten van Ballustrada's oprichter en hoofdre
dacteur André van der Veeke, geïllustreerd door
kunstenaar Jan Verschoore. André van der Veeke
(Rotterdam 1947) is dichter en publicist. Hij
schreef voor diverse tijdschriften en leverde bij
dragen aan verzamelbundels. Dichtbundels van
zijn hand: Het Sacrament van de Sneeuw (Slib
reeks), Reizigers voor alle richtingen (ADZ),
Tekens in het land, Moerasbeest Verdriet (Wagner
Et Van Santen), Rotterdam vertrekt (De Contra
bas), Blauw als ijs (Liverse). Bij de laatste uitge
verij komt binnenkort een bundel uit met verha
len onder de titel Een meedogenloze vrede.
Jan Verschoore (1954) is parttime beeldend
kunstenaar ('kunst na arbeid') en maakt al ruim
twintig jaar kleingrafiek. Gedurende zijn mail-
artperiode werden zijn 'artistamps' (kunstenaars
postzegels) voor diverse publicaties gebruikt. Zijn
'zegelblokken-project' werd tentoongesteld in
onder andere het Museum van het Boek (Meer-
manno Westreenianum te Den Haag). Tegenwoor
dig maakt hij voornamelijk prenten door middel
van de linosnede (hoogdruktechniek) op een wat
groter formaat dan zijn 'artistamps'.
De rubriek Aanwinsten biedt als immer een
breed scala aan onderwerpen uit periodieken van
organisaties waarmee het Genootschap contacten
onderhoudt. Van 'radicale democraten in Leiden
in de periode 1795-1797', een beschouwing over
bedreigd historisch erfgoed in Limburg tot een
stuk over de werktuigen van de Antwerpse
havenarbeider tussen circa 1870 en 1966. En wat
dacht u van een verhandeling over zeekomkom
mers, verzameld op een Belgisch-Nederlandse
expeditie naar Antarctica? Dat lijkt op een bonte
verzameling van obscuriteiten, maar het levert
wel een boeiend verhaal op.
Eind augustus overleed op 76-jarige leeftijd Arie
(Aat) Molendijk. Samen met zijn vrouw Ellen ver
zorgde hij zeven jaar de beeldredactie van Zee
land. Classicus Aat was jarenlang leraar aan de
CSW in Middelburg. In het Genootschap was hij
verder onder meer actief als lid van de Genoot-
schapsraad, bestuurder en drijvende kracht achter
de werkgroep theologie. Op zijn rouwkaart werd
hij getypeerd met de woorden "integer, trouw,
behulpzaam, zachtmoedig en erudiet". Zo herin
neren ook redactieleden van dit blad hem. Dag
Aat, goed mens.
Eric-Jan Weterings
Introductie
121