revoluties plaats die de havenarbeid in Antwer
pen ingrijpend veranderden: in de jaren 1870
brak de stoomvaart definitief door wat de maat in
tonnen van een schip drastisch veranderde, en na
de Tweede Wereldoorlog kwam er een explosieve
groei van het goederenverkeer. Beide gebeurte
nissen zorgden voor mechanische en technologi
sche vernieuwingen. De oude werktuigen raakten
steeds meer in onbruik en werden meest verkocht
als oud ijzer, tot in onze tijd het besef groeide hoe
waardevol dit ijzer is voor de historische identi
teit van de Antwerpse havenarbeiders en de
havenbedrijven.
De werkgroep 'Brugse Poort vroeger en nu'
belicht het textielverleden van deze volksbuurt
aan de hand van gesprekken met vroegere werk
nemers van La Société La Lys, in de volksmond
beter bekend als De Grote Lys. Zij vertellen veel
wetenswaardigheden over het werken in de
fabriek, maar ook over het dagelijks leven in de
buurt Brugse Poort.
In Het Land van Beveren, het tijdschrift van de
Hertogelijke Heemkundige Kring Het Land van
Beveren ((2011, 2) gaat F. Buys uitgebreid in op de
geschiedenis van het Hooghuis in Doel. In de dik
wijls in de pers verschijnende bijdragen over de
deelgemeente Doel in verband met de Antwerpse
havenproblematiek worden twee belangrijke
gebouwen, het Hooghuis en het Herenhuis, vaak
verward. De steeds terugkerende tegenstrijdighe
den in de berichtgeving vormden de aanzet tot
intensief onderzoek naar de bouw- en bewonings-
geschiedenis van het Hooghuis.
Ook in aflevering 2011, 3 van Het Land van
Beveren komt Doel ter sprake, en dan in het arti
kel 'Het Brits monument te Doel' (D. van Duyse
m.m.v. A. Heyrman). Het gedenkteken werd opge
richt in 1948 om hulde te brengen aan de Britse
bevrijders van Doel en aan de Britse luchtafweer
die Vlaanderen beschermde tegen de vernieling
zaaiende V-bommen. Tot grote verontwaardiging
van velen liet het Beverse gemeentebestuur het
Brits monument in maart 2011 afbreken om het te
verplaatsen naar de Prosperpolder. Na hevige
protesten werd de beslissing teruggedraaid en
werd het monument geplaatst ten noorden van
Doel, voorbij de kerncentrale.
Het jaarboek Bulletin de l'Institut Royal des Sci
ences Naturelles de Belgique, volume Entomologie
en Biologie (Brussel 2010) bevat dit keer een
groot aantal artikelen vooral over insecten en
schaaldieren. We vinden onder andere een
beschrijving van twee nieuwe insectensoorten
van de Anomala Samoelle, voorkomend in Thai
land, Laos en Cambodja (auteurs P. Limbourg en
C. Zorn) en een verslag over de ontdekking van
nieuwe geslachten en soorten van de insecten
Clubionidae (Araneae), die hoog in het gebladerte
in Papoea Nieuw-Guinea leven (V. Versteirt e.a.)
Twee expedities van Belgen en Nederlanders
in de jaren zestig van de vorige eeuw naar
Antarctica hadden als voornaamste doel de
bestudering van plankton. C. Massin beschrijft in
een artikel een collectie zeekomkommers, verza
meld tijdens deze expeditie.
De Nordrhein-Westfalischen Akademie der
Wissenschaften und der Künste zond de bundel
Gleichheit der Religionen im Grundgesetz?, een
verzameling lezingen gehouden tijdens een sym
posium van de Akademie in 2010. De rechtsposi
tie van de Duitse Staatskerk is traditioneel en his
torisch gezien van opmerkelijke stabiliteit en
continuïteit, daterend uit 1555, en in 1648 juri
disch vastgelegd bij de vrede van Westfalen. Zelfs
na de Eerste Wereldoorlog bleef de rechtspositie
van de Kerk overeind. Intussen is de situatie ver
anderd: naast individualisering en ontkerkelij
king is de islam op het toneel verschenen. De
vraag wordt nu opgeworpen of gelijkheid van
godsdienst niet in de grondwet opgenomen dient
te worden. De auteurs behandelen verschillende
aspecten in artikelen met onder andere de titels
'Religiose Freiheit für Muslime - Gefahr oder
Hilfe für die Integration?' en 'Trennung, Neutra
list oder Gleichheit? Das Verhaltnis von Staat
und Religion und die Gleichheit der Religionen im
Reichsvergleich'.
Aanwinsten
157
