1939. Nadat het Vlissingse baken langs de snel
weg zijn oorspronkelijke functie had verloren,
werd hij jarenlang benut voor de expositie van
beeldende-kunstinstallaties georganiseerd door
Buro BK van de gemeente Vlissingen, onder de
inspirerende leiding van Leon Riekwell. In 2003
nam Van Munster de toren over van de gemeente.
Hij vestigde er zijn atelier en bouwde het omlig
gende terrein om tot kunsteiland. Vandaar uit
werkt hij nu aan zijn oeuvre van licht.
In het boek wordt een uitputtend overzicht
gegeven van de opeenvolgende fasen van het
werk waarmee Van Munster al in 1970 begon.
Negen hoofdstukken stellen thema's aan de orde
als licht en lichaam, licht als energie, licht en
warmte, licht en duisternis, en bovenal licht in de
openbare ruimte. Voor de kunstenaar zelf zijn het
onderscheiden stappen, waarin hij als persoon
een belangrijke rol speelt. Wanneer de beschou
wer het spel meespeelt, leert men soepel dat het
gaat om ieders energie, warmte of lijnenspel.
Uitgever Jap Sam weet hoe kunstboeken
gemaakt moeten worden. Ze zijn er in gespeciali
seerd. De harde kaft, die het spiegelend zilverpa
pier dat onze blik zowel als het omringende licht
in lettervorm weerkaatst, grotendeels aan het oog
onttrekt, geeft het boek precies de juiste zwaarte
mee. De zuivere opnames van de lichtobjecten,
gemaakt door uiteenlopende fotografen, zijn van
hoge kwaliteit en illustreren de tekst bijna wijdlo
pig. Maar zo hoort dat ook in een boek over
kunst. Het beeld spreekt voor zich. Daar moetje
niet te veel woorden aan vuilmaken.
Johan de Koning
Paul Brusse, Peter Henderikx (red.), Geschiedenis
van Zeeland Deel I Prehistorie - 1550, Wbooks,
Zwolle 2012, 388 blz., foto's, kaarten. ISBN 978-
90-40007-52-1, 29,95.
We mogen ons gelukkig prijzen, dat ons land in
2005 nog niet gebukt ging onder de bezuini
gingswoede van de overheid, anders was dit
schitterende werk er waarschijnlijk niet eens
gekomen. Toen in dat jaar de Stichting Historisch
Onderzoek Zeeland het initiatief nam tot het
schrijven van een nieuw algemeen overzichts
werk van de geschiedenis van Zeeland, leken de
bomen nog tot in de hemel te groeien. Nadat de
provincie de nodige subsidie had toegezegd, werd
het werk in 2008 gestart. Nu, vier jaar later, ligt
de eerste pennenvrucht op tafel: de geschiedenis
van Zeeland vanaf de prehistorie tot de vroegmo
derne tijd. Het is het eerste deel uit een vierdelige
reeks, waarvan het tweede deel inmiddels ook is
verschenen en waarvan het laatste deel in 2014
uitkomt.
Deel I is een buitengewoon fraai verzorgd
boek geworden, waaraan een keur van deskundi
gen onder redactie van de mediëvist Peter Hende
rikx een bijdrage heeft geleverd.
Hoofdredacteur Paul Brusse stelt dat het werk
een integrale en wetenschappelijk verantwoorde
geschiedenis van de provincie brengt, die ook
toegankelijk is voor eenieder die geïnteresseerd is
in de geschiedenis van Zeeland. In tegenstelling
tot het inmiddels sterk verouderde Zeeland door
de eeuwen heen van Van Empel en Pieters, dat
voornamelijk geografische, militaire en politieke
ontwikkelingen beschreef, pretendeert dit boek
een veel breder perspectief en komen ook demo
grafische, sociale, economische en culturele
aspecten van de Zeeuwse geschiedenis aan bod.
Ter wille van de eenheid en samenhang wordt het
verleden van Zeeland aan een zestal thema's
opgehangen: 1. Natuur en de mens; 2. Beeld en
zelfbeeld; 3. Stad en platteland; 4. Centrum en
periferie; 5. Arm en rijk en 6. Open- en gesloten
heid.
De vroege geschiedenis van Zeeland wordt in
vier perioden ingedeeld (prehistorie - 400 nC; 400
- 950; 950 - 1300 en 1300 - 1550), waarbij het
laatste jaar van ieder tijdvak een zogenaamd ijk-
punt vormt. In zo'n ijkpunt wordt teruggeblikt op
wat in het desbetreffende tijdvak is gebeurd,
komen de grote lijnen bij elkaar en wordt ant
woord gegeven op vragen als: welke veranderin
gen hebben zich in Zeeland voorgedaan en hoe
Boekbesprekingen
155
