Boekbesprekingen
Mathilde Willink-de Doelder (Terneuzen 1938 - Amsterdam
1977). Uit: 1001 vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis.
Els Kloek (samenstelling), 1001 vrouwen uit de
Nederlandse geschiedenis, Nijmegen 2013, 1556
pp., ISBN 978-94-6004-141-9, 49,50.
De canonkoorts lijkt een beetje over nadat in de
afgelopen jaren talloze, vaak arbitrair samenge
stelde 'overzichten' verschenen van perioden uit
de landelijke en regionale geschiedenis, lijstjes
met personen op diverse vakgebieden, etc. Met
1001 vrouwen lijkt die koorts nog eens opgelaaid.
Terecht, want dit lexicon is niet alleen een nuttig
naslagwerk maar ook een lekker bladerboek
waarin in korte schetsen de levens van interes
sante vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis
worden geboekstaafd. Duizend-en-één vrouwen
in 1556 pagina's levert een fraai vormgegeven
kloek boek op. Opvallend is ook dat deze betrek
kelijk dure dikke pil al snel een tweede druk
beleefde.
Voor dit blad is natuurlijk interessant hoeveel
Zeeuwsen in dit boek aan de orde komen. Hun
aantal is moeilijk vast te stellen, want wie is
'Zeeuwse'? Iemand die in de provincie is geboren,
er overleed, of er haar belangrijkste activiteiten
ontplooide? Bij het bladeren door het fraai gebon
den boekwerk heb ik de criteria maar zo ruim
mogelijk genomen. En helaas, ze zijn onderver
tegenwoordigd in vergelijking met dames uit
andere landsdelen. Leuk is dat, naast de onver
mijdelijke iconen als Betje Wolff en Annie M.G.
Schmidt, ook vergeten boeiende dames aan de
orde komen, zoals Anna van Gelder, de vrouw
van Michiel de Ruyter, dichteres Johanna Coo-
mans, abdis Louise Hanssens uit Axel en een in
Middelburg geboren dochter van Willem van
Oranje. Het boek bevat alleen biografische schet
sen van overledenen, dus voor hedendaagse ico
nen als Franca Treur en Karla Peijs is geen plaats.
Dat is wel zo overzichtelijk, want wie weet tot
welke wandaden heden ten dage gevierde vrou
wen nog in staat zijn.
Samenstelster Els Kloek begon in 2004 met
een kleine groep medewerkers de website Digitaal
Vrouwenlexicon van Nederland. Het gedrukte
lexicon bevat een keuze uit de (soms ingekorte)
lemma's van de site. Waarom de ene vrouw één
bladzijde krijgt en een andere drie is niet altijd
duidelijk. Niet iemands importantie maar het
beschikbare bronnenmateriaal lijkt te vaak lei
draad te zijn geweest. Behalve naar periode zijn
de vrouwen ingedeeld naar activiteit, die wordt
aangegeven door een symbooltje zoals een balle
tje (sport) en een pennetje (dicht- en letterkunde).
Leuke lemma's levert de rubriek 'toverij en hekse
rij' op (bezemsteeltje), die overigens in de twin
tigste eeuw geen vertegenwoordigsters meer
heeft.
Bij een lexicon als dit is het makkelijk prijs
schieten op omissies. Toch ontkom ik daar niet
aan. Waarom is bijvoorbeeld Henriëtte van der
Mey (1850-1945) niet opgenomen? Zij was de eer
ste vrouw in Nederland die professioneel journa-
118
Boekbesprekingen
