liste werd, bij de Middelburgsche Courant. Zij lijkt
mij van meer belang dan een aantal wel opgeno
men edelvrouwen uit de Middeleeuwen en de
Renaissance, wier voornaamste verdienste het
huwelijk met hun toenmalige prominente echtge
noot was. Een twijfelgeval - althans in een lan
delijk lexicon - lijkt mij Rika Ghijsen (1884-
1976), de grondlegster van het Woordenboek der
Zeeuwse Dialecten, nog steeds een standaard
werk. Daar staat tegenover dat uit verschillende
perioden wel vrouwen zijn opgenomen die
'slechts' een regionale of lokale rol speelden. Toch
een misser dus. Rika Ghijsen had in 1001 vrou
wen moeten staan.
En dan ook nog maar een Zeeuwse die wat mij
betreft ongenoemd had kunnen blijven: Mathilde
Willink (1938-1977), de in Terneuzen als Tilly de
Doelder geboren tweede echtgenote van schilder
Karei Willink (1900-1983). Deze als "wandelend
kunstwerk" gedefinieerde persoon wordt in het
boek ingedeeld in de rubriek 'avontuur en sensa
tie'. Wat heeft deze mevrouw gepresteerd? Dank
zij de goedgevulde portemonnee van haar veertig
jaar oudere echtgenoot kon zij zich hullen in
malle modecreaties die de aandacht van de boule
vardpers trokken. Verdere verdiensten van haar
zijn dat zij werk van haar echtgenoot vernielde
toen de relatie op de klippen leek te lopen en het
feit dat zij onder verdachte omstandigheden om
het leven kwam. Deze schertsfiguur krijgt ook
nog eens een paginagrote (kleuren)foto, terwijl
prominentere vrouwen het met een zwart-wit
postzegelplaatje moeten doen. Kortom, zonde van
de ruimte in het boek.
De verschijning van 1001 vrouwen betekent
niet dat de website overbodig is geworden, want
deze is uitgebreider dan het boek. Niet alleen in
het aantal lemma's, maar ook door een bronnen-
en literatuurlijst, waarvoor kennelijk geen papie
ren ruimte was. Het boek biedt wel een aantal
nuttige registers, zoals die op naam en rubriek.
Een uitgebreide illustratieverantwoording lijkt
me bij het ontbreken van bronnen en literatuur
dan weer een overbodige luxe. Ook de lijst van
'crowdfunders' lijkt mij alleen door de daar
genoemden te worden gelezen.
Er lijkt dus veel te mopperen, maar dat doet
het boek onrecht. Uiteindelijk is een mooi biogra
fisch woordenboek verschenen, waarin het lekker
eindeloos bladeren is en waarin een enorme hoe
veelheid gegevens voor een breed publiek
beschikbaar komt. Daar komt de bijzondere vorm
geving van ontwerpster Irma Boom bij, waardoor
de ware bibliofiel ook nog eens een mooi ruggetje
in zijn boekenkast heeft staan. Sneu dat er achter
dat ruggetje maar weinig Zeeuwsen zitten. Maar,
zoals de grote filosoof Johan Cruijff ooit
opmerkte: "Elk nadeel hep ze voordeel." Wie
neemt het initiatief om een lexicon over Zeeuwse
vrouwen samen te stellen?
Eric-Jan Weterings
Bert van Gelder, Bier. Een oriënterende studie naar
de lokale dimensie van een volksdrank in Westelijk
Zeeuws-Vlaanderen. Uitgeverij De Zilverdistel,
IJzendijke 2013. 76 blz., ISSN 1874-9003. 11,75.
Een boekje over bier. Dat moet leuk en interessant
zijn, althans dat was mijn eerste gedachte toen ik
deze publicatie voor het eerst in handen kreeg en
de inleiding las, waarin de auteur duidelijk maakt
dat hij voor de behandeling van zijn onderwerp
een originele invalshoek kiest. Het gaat hem niet
om de geschiedenis van afzonderlijke brouwerijen
(die vaak in opdracht van de bedrijven zelf zijn
geschreven), noch om een wetenschappelijke
benadering, waarbij de economische betekenis
van de bierbrouwerijen centraal staat. Nee, Van
Gelder laat weten dat hij de geschiedenis van een
alledaags consumptiemiddel als vertrekpunt han
teert om de historie van het Zeeuws-Vlaamse
IJzendijke te beschrijven.
Dit originele uitgangspunt schept hoge ver
wachtingen die Van Gelder - helaas - niet waar
maakt. De auteur stipt heel veel zaken aan die
met de geschiedenis van het bier te maken heb
ben. De geschiedenis van het bierbrouwen, de
grondstoffen die voor het brouwen benodigd
Boekbesprekingen
119
