het gehele eiland mogelijk maakte. Veel van deze
watergangen werden verpacht aan en bevist door
vissers, onder andere op paling, die de otter als
een geduchte concurrent beschouwden. In elk
geval de Domburgse Watergang stond in de acht
tiende eeuw bekend als visrijk." Over deze zelfde
watergang weet de eerder genoemde J.C. de Man
ruim een eeuw later te berichten dat er door de
brakke omstandigheden maar een beperkt aanbod
aan zoetwatervis was, zoals dat volgens hem toen
ook gold voor de Middelburgse vest en de vijvers
elders op Walcheren. Hij noemt in dit verband
baars, karper, snoek en louw of voorn.34 In tegen
stelling tot vandaag kwam er langs de watergan
gen plaatselijk opgaande begroeiing voor. Ten
slotte is er het feit dat vrijwel elk winterseizoen
grote delen van de lage poelgebieden onder water
stonden: hemel- of landwater (zoals de bronnen
het noemen), water dat onvoldoende op het bui
tenwater kon worden geloosd.
De buitenplaatsen kenden hun bloeitijd in het
midden van de achttiende eeuw; verval zette in
na de Franse tijd, waarna veel buitens werden
omgevormd tot landbouwgrond. Het watergan
gennetwerk bleef, weliswaar met de nodige wijzi
gingen, tot vandaag de dag in stand. Sinds enige
tijd zijn en worden op grote schaal natuurvrien
delijke oevers gerealiseerd. Aan de problematiek
van de bijna jaarlijks voorkomende overlast van
landwater kwam pas, later dan op enig ander
Zeeuws eiland, een einde met de komst van het
gemaal Boreel in 1929.35
Keert de otter misschien ooit nog eens terug op
Walcheren? Dat de otter het anno 2014 weer goed
doet in ons land, heeft alles te maken met de ver
beterde waterkwaliteit, voldoende vis en de betere
verbinding tussen natuurgebieden. Aan die voor
waarden zal dan ook Walcheren moeten voldoen.
Hoewel het sinds de aanleg van de Sloedam in
1871 eiland af is, is het in ecologisch opzicht
moeilijker bereikbaar dan andere delen van Zee-
De Domburgse Watergang met zijaanzicht en theekoepel van de buitenplaats De Griffioen aan de Seissingel te Middelburg, ca. 1925.
Zeeuws Archief, Zeeuws Genootschap, Zelandia Illustrata, 11-2698.
De otter op Walcheren
49
