Zeeland 23.4
Een lot uit de loterij
Kleine loterijen in het negentiende-eeuwse Aardenburg
5,-
4,-
3-
P/a
t 7O
z/.zs-
ó2.So
Lo van Driel
Een keurige hand
Op 27 november 1879 schrijft J.F. Roeland een
brief aan het college van burgemeester en wet
houders van Aardenburg. Die brief, nauwelijks
een half A4'tje, schrijft hij niet voor zichzelf
maar voor een huisvrouw, voor Maria Christina
Roos. Mijnheer Roeland laat Maria Roos aan de
edelachtbare heren toestemming vragen om een
loterij te mogen organiseren, een kleine loterij
met nog geen tien prijzen. Hij schrijft eveneens
hoeveel loten er door haar verkocht zullen wor
den en hoeveel een lot zal kosten. Het verzoek
schrift luidt aldus:
Aan Heeren Burgemeester en Wethouders van
Aardenburg
Geeft met verschuldigden eerbied te kennen:
Maria Christina Roos, vrouw van Abraham
van Hal, wonende te Aardenburg, dat zij
eenige manufacturen onderhandsch wenscht
te verloten, te verdeelen in acht prijzen, waar
voor worden uitgegeven tweehonderdvijftig
loten a vijfentwintig cent per lot, als:
le prijs 3,15 m
laken
23,50
2e 1,75
broekstof
10,-
3e 2,10
baai
8,50
4e 2,80
flemmink
5e 2,80
wolleflenel
4,25
7e 2,80
jakstof
8e 1
omslagdoek
62,50
Aardenburg, 27 November 1879.
Namens de verzoekster
J.F. Roeland
In het lijstje van prijzen staat flemmink (ook
geschreven als flemminc), een dialectwoord voor
stof die van flanel is gemaakt. Het Woordenboek
der Zeeuwse dialecten merkt op dat het vooral in
West-Zeeuws-Vlaanderen bekend is (maar niet
uitsluitend daar) in de betekenis van wollen stof
voor onderrokken, met andere woorden het kan
e ftetyZ/ec tt te-i^it C C /Zr
e,t/ZZk//i*tee/ceZl/t*extt L-fZa r
eten
c/'éJ* v Je/ti t f e 1e e/ /V
//ctxict CtyixtS/t/ia
iïl iti/ian t l'-r1 i//lt ee/eeeecee e/c e f 't ttZee i
Y& etcL-Z Xy cctitiyc uta,i,^ac/<t
etne^e/Zettt eZZr/t. te^ett/c/Z/. 'C I •<- r t'e
/i t'ttt/eeZt't -tt eee/e//rtjzt,, tt'eeet yeeeee -e
ft t/c
,ee*etttZe'ettZe,
C et/ fo-Ze et
et C/:
t/ J tf ftzZetjL
/.J/Z t (eetc/G<y
J t)t>
- 1 et 'eAe/e
2. Zo
f '1 rt/e tt Ze e re/ 2
Zeee'etet 6 e y ZZZ*Z
e^y/eteteet/eZc etcr/erA/Zc t f
yzfiërf"eZZet tZZZ^
Verzoek van Maria Christina Roos voor het houden van een
loterij d.d. 27 november 1879. Archief Sluis.
zwart- of donker gestreepte stof zijn voor keu(r)-
zen. De andere prijzen zijn ook stoffen die
gebruikt werden voor kleding. Kenners van de
negentiende-eeuwse dracht in het land van Cad-
zand en in het bijzonder Aardenburg en omge
ving zullen wellicht het verschil kunnen uitleg
gen tussen laken, broekstof, baai, wolflanel,
jakstof en flemmink.
De reden dat de brief is geschreven door J.F.
Roeland zou kunnen zijn dat die mooi kon schrij
ven. Ook wist Roeland beter dan Maria Roos hoe
je zo'n verzoek om een particulier loterijtje te
organiseren in het vat moest gieten. Johannes
Fontijn Roeland, geboren in Aardenburg in 1837,
zal ook wel geadviseerd hebben over de prijzen,
met name het aantal en de waarde.1 Roeland was,
toen hij trouwde in maart 1870 met Janneke
Klaaijsen, "schrijver". Dat betekende dat hij voor
de notaris, voor de gemeente, voor het bestuur
van dit of van dat allerlei schrijfwerk verrichtte,
Kleine loterijen
127
