In de Lange Delft te Middelburg stond het geboortehuis van Elize Baart. Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata, II-P-1865.
spoorde tot maatschappelijke en intellectuele
verdieping, lijkt zeer waarschijnlijk. In Middel
burg vielen de zusjes Baart op door hun bijzon
dere talenten. Zo fotografeerde Lucie al vanaf
jonge leeftijd heel aardig en lijkt Elize een voor
drachtstalent te zijn geweest. Op haar zestiende
werd zij ontdekt door de drukker en dichter J.C.
Altorffer, die haar hoorde voordragen op een
feestavond van de V.W. Ook de schrijver Charles
de Coster was van Elize gecharmeerd toen hij een
rondreis maakte door Zeeland en op bezoek bij de
familie Baart van haar "tête d'artiste et de poëte"
genoot.9 Ook was hij onder de indruk van het feit
dat zij de grote schrijvers van die tijd in hun
eigen taal las.10
Leermeesteres Krüseman
Mina Krüseman was een bekende, voor sommi
gen beruchte Nederlandse zangeres en schrijfster.
Zij werd Elizes leermeesteres en leidend voor
beeld. Krüseman zou haar ook aansporen tot
gewaagde uitspraken en haar vervolgens op het
matje roepen als die uitspraken tot een deuk in
haar imago leidden. En uiteindelijk zou ze zich
van Elize afwenden toen ze niet plooibaar genoeg
bleek.
Maar zover was het nog lang niet toen Elize en
haar zusje Lucie in december 1873 op Mina
Krüseman afstapten na een lezing van laatstge
noemde in Middelburg. Elize bood Mina haar
zojuist voltooide roman aan en vroeg om advies
bij het afronden en publiceren ervan.11 Mina
wilde Elize wel helpen, maar alleen als het jonge
deerntje uit het afgelegen Zeeland zich goed rea
liseerde dat ze nog maar net kwam kijken. "Ik heb
dertien jaar gewacht", schreef Krüseman haar. "Jij
bent, als door een stormwind, voortgestuwd
geworden van succès tot succès, vóór datje nog
wist wat wachten was." (Brief van 29 mei 1876.)12
Elize was ook nog maar negentien toen haar eer
ste novelle onder de vleugels van Krüseman werd
gepubliceerd.13
Ook zus Lucie publiceerde en beide zusjes
kaartten maatschappelijke thema's aan, zoals de
positie van de vrouw. Op zijn zachtst gezegd wer
den Elizes verhalen matig ontvangen. Critici
hekelden met name de smalle intellectuele basis
waarop het werk was gebaseerd. Het miste de lite
raire kwaliteit die het pretendeerde te hebben.14
De laatste belangrijke persoon in Elizes leven
was Bastiaan Korteweg, haar minnaar, echtge
noot en medeverantwoordelijke voor het beëindi
gen van hun beider levens. Hij werd in september
118
Elize Baart
