Aanwinsten maart G.G. Trimpe Burger-Mekking De Stichting Historische Publicaties Roteroda- ntum (SHPR), opgericht in 1974, nam het initia tief om vanaf 2014 elk jaar een Essay Roteroda- mum uit te geven, dat verband houdt met de geschiedenis van Rotterdam. Het eerste in deze reeks is een autobiografisch essay over de gene ratiebreuk die mensen geboren ongeveer tussen 1925 en 1930 heeft getroffen. H.J.A. Hofland beschrijft hierin zijn Rotterdamse jeugdjaren in de crisistijd vóór de Tweede Wereldoorlog, en zijn leven tijdens de oorlog en daarna in het leger toen de oorlog in Indonesië in volle gang was. Door fundamenteel verschillende collectieve ervaringen zullen generaties blijven verschillen. Bij zijn generatie is volgens Hofland de defini tieve grondslag voor het ongeloof in en verzet tegen de aan zijn generatie voorafgaande genera ties gelegd in de 'hongerwinter' en bevestigd in vier jaar vergeefse koloniale oorlog. Westerheem, het tijdschrift voor de Nederlandse archeologie (2014, 5), gaat over de afdeling Twente, die dit jaar veertig jaar bestaat. Dat Twente archeologisch gezien zeker geen 'arm gebied' is - zoals misschien weieens gedacht wordt - wil de afdeling in dit nummer van Wes- terheem laten zien. Er wordt onder andere verslag uitgebracht over een mesolithisch jachtkamp tus sen paalgaten bij Haaksbergen, een La Tène-arm- bandfragment uit Saasveld en midden-paleolithi- sche vondsten uit Twente in een Overijsselse context. Ook van Westerheem een 'Special 2014': Gra ven in Holland, over de hoven van de Hollandse graven tot het eind van de 13e eeuw in vergelij kend perspectief. Restanten van dergelijke machtscentra zijn op verschillende plaatsen teruggevonden, maar de informatie blijft dikwijls summier. Door een aantal Hollandse hoven te vergelijken moet meer zicht komen op dit feno meen. Er worden elf Hollandse hoven besproken. Daarna komt een onderzoek naar een grafelijk hof in Middelburg aan de orde en vervolgens nog enkele buiten Holland gelegen hoven. De vragen waar de onderzoekers antwoorden op zochten, gingen over de grafelijke hof zelf: welke histori sche aanwijzingen zijn er voor de aanwezigheid van een hof, hoe zag de hof eruit, welke gebou wen stonden er en welke activiteiten vonden er plaats? Ook de economische functie van een hof was belangrijk: waren er vrije lieden of horigen werkzaam en wat deden zij voor werk, bezat de graaf ook zelf land dat hij liet bewerken, en kre gen de boeren land dat ze voor eigen rekening konden ontginnen of vond ontginning plaats onder regie van het grafelijk gezag? Verder richtte het onderzoek zich op de vraag of de hof ook fungeerde als versterking waar de bevolking zich in tijd van nood kon terugtrekken. Relaties tussen de hof en religieuze instellingen en tussen hof en stad werden nageplozen. Heeft misschien de aanwezigheid van een hof het verkrijgen van stadsrechten bevorderd? Ten slotte werd de vraag gesteld wat er gebeurde toen in de late Middel eeuwen de meeste grafelijke hoven werden opge geven: verkocht de graaf de hof, of schonk hij deze aan de kerk, een stad of een particulier? Er moet nog heel veel onderzoek plaatsvinden naar de hoven, en deze studie wil daartoe graag de aanzet geven. Het jaarboek van de Stichting Heemkundige Kring Sas van Gent, Kroniek 2014, heeft na de huishoudelijke verslagen en mededelingen als eerste artikel 'Dröóme over 't Sas' van L. Sarneel- Antheunis. Van mevrouw Sarneel zijn elf verha len op een cd gezet en een verhaal is verfilmd voor een dvd. De verhalen zijn het resultaat van archiefonderzoek in Sas van Gent, waarvan zij de gegevens omgezet heeft in verhalen. M. Buise schreef'De zeesluis van Zwartenhoek in een breed perspectief'. Deze sluis ligt weliswaar een eind van de Westerschelde af in de polder, maar is een deel van een inundatielinie. De voorge schiedenis van de sluis wordt hier gegeven en de ontwikkelingen in de loop van de tijd. De bevrijding van Sas van Gent door de Rus sische kozakken in 1814 wordt nog eens onder de aandacht gebracht door J.G.M. van Hecke, en J. Driesen gaat in op gebeurtenissen uit de Eerste 36 Aanwinsten

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 2015 | | pagina 38