Bovenop de toren van Zanddijk broedden ooit raven. Tekening uit 1812. Zeeuws Archief, Zeeuws Genootschap, ZI, II 1117.
broen te Sandijck op den thoren." Het gedicht
werd gepubliceerd in de dichtbundel De Zeeuse
Nachtegael ende des selfs dryerley gesang (1623),
in het derde deeltje (pag. 58).
De toren van Zanddijk was toen al een ruïne,
overgebleven van de verwoesting van kerk en
toren door de watergeuzen na 1572. Deze vermel
ding door Valerius is tevens het oudst gedocu
menteerde broedgeval van raven in Nederland, en
ook bijzonder omdat er op een gebouw en niet in
een boom gebroed wordt. Oude hoge bomen zijn
meestal de favoriete nestplaats.
Uit de achttiende eeuw zijn mij geen vermel
dingen van raven bekend. Wel uit de negentiende
eeuw. In 1811 worden raven genoemd door Alban,
onderprefect te Zierikzee; hij vermeldt dat er "uw
quantité de corbeaux" broedt (Beekman, 2006).
Meer details zijn er niet. Oude hoge bomen zullen
er in Zierikzee en omstreken niet veel geweest
zijn. Zouden ze op de Dikke Toren gebroed heb
ben? In de negentiende eeuw worden nog meer
raven uit Zeeland vermeld. Zo krijgt het Zeeuws
Genootschap in 1817 een opgezette raaf in een
kastje van B. Dobbelaar de Wind; deze ging ver
loren. In 1863 krijgt het Genootschap weer een
raaf (Polman Kruseman, 1864). Deze raaf komen
we tegen bij De Marrée (1869) in zijn naamlijst
van vogels in de collectie van het Zeeuws
Genootschap. En deze raaf is nog steeds in de col
lectie van het Genootschap aanwezig.
't Is vol van schatten hier
105