PSALMEN;
W
tier Dcfycïtrrfict fpjafce in ne=
Deröiiptfrljcn öirfjtc/ op öc gtjetuoon*
Sügnöcrö tic fjcpïtge frljhftucrhcfcc lof*
het boeck der
iitüe ouöe tuufen ban fiugcii/
ouergcfct.
"fangcit/upt öen mtörn enüc mcubam/3£cfta»
inentc hv cm getogen/ en oocli in neöer»
lautfcljcn Dichte na Der tjfbjcitfcjjer
m <6necKfct)er toaayept/
|Bit elcft lïjnen tertban luoiröe te tooirbe baec
tegen ouet/ int tniptfclje gcftelt/
«Dcré Philips van Marnix, genaemt/bait
Sint Aldegonde.
genoot scïT,
v'£H' WEI TNSCV^
Middelbvrgh,
23p Richard Schilders,TDjtlcfttT tier J^tatCn
j$' ?Lanötfl ban ScclauDt. 1591.
canius aan, met onder meer de vermelding dat
deze onlangs voor hem de Bulla Hispanorum had
uitgegeven. Richard Schilders (Edingen ca. 1538 -
Middelburg januari 1634) was de eerste boek
drukker in Middelburg en drukker van de Staten
van Zeeland.
Vulcanius wilde nu het werk zelf uitgeven,
Schilders moest dan het drukwerk verzorgen en
ook een gedeelte van de investering voor zijn
rekening nemen. De drukker voelde daar niets
voor, maar wilde het boek wel drukken als Vulca
nius en Marnix geldschieters zouden vinden. De
kosten van een oplage van tweeduizend exempla
ren in octavoformaat zouden naar Schilders'
schatting wel 700 florijnen bedragen. Vulcanius
had toch nog wat bezwaren; hij dacht dat Schil
ders zo'n omvangrijk werk niet aan zou kunnen
en zeker niet zulke fraaie letters zou hebben als
de Hollandse drukkers. Wat later bekende hij al in
1581 afspraken gemaakt te hebben met de druk
ker Vanden Rade, en dat die hem nu onder druk
zette door een deel van de winst op te eisen. Mar
nix vond dat Vulcanius die afspraak niet had
mogen maken zonder hem erbij te betrekken en
hij vond het ook allemaal wat lang duren. Op 15
mei 1589 liet hij nog eens weten dat Schilders al
het nodige in huis had: "Richardus noster a cha-
racteribus et charta caeterisque rebus necessariis
probe et instructus."
Op 20 september schreef Marnix weer aan
Vulcanius. Over een boekje dat Vulcanius hem
had toegestuurd klaagde hij dat het vol storende
drukfouten stond. Zo zie je maar, schreef hij, als
je er als auteur niet letterlijk bovenop zit! Maar in
dezelfde brief schreef hij ook dat de drukker
(Schilders) naar Holland was vertrokken om let
ters te kopen: "Typographus abiit credo in Hol-
landiam, ut de typis sibi provideat."
Textura
Of Schilders nieuw materiaal kocht en wat dan
wel, weten we niet precies. Maar zeker niet alle
fonts die hij in de Psalmen gebruikte waren
nieuw. Zo had hij de Engelse Textura van de let-
Met toclatinge der voorla Htcrcn,
Titelpagina van het Boeck der Psalmen. Zeeuwse Bibliotheek,
Zeeuws Genootschap, 1111A27.
tergieter Hendrik van den Keere al minstens
vanaf 1583 in gebruik voor ordonnanties van de
Zeeuwse Staten, onder andere de ordonnantie op
de Schoolordeninge van 1583.
Een aantal handelaren werden bereid gevon
den om de kosten voor te schieten; papier en lood
vormden een grote investering voor Schilders. Na
veel overleg kwam er een compromis waarmee
Schilders aan de slag kon om tweeduizend exem
plaren te drukken. Om er zeker van te zijn dat het
boek niet meteen werd nagedrukt kreeg Vulca
nius een nieuw octrooi en mocht Schilders het
privilege met zijn naam in het boek afdrukken.
Uiteindelijk verscheen het werk in 1591. Het was
een uitgave in octavoformaat en het omvatte 192
bladzijden. In veel gevallen werden de eveneens
158
't Is vol van schatten hier