4 A /J-—--
WH
'S V.T
1 4
Zij behoorden tot de generatie kolonisten die lan
ger in de kolonie woonde en waarvan meer plan
ters getrouwd waren. Het ging niet enkel om
weduwen; Susanna Cowell nam de zaken van
haar man waar omdat hij op zakenreis was naar
Zeeland. In een overzicht van Engelse plantages
uit 1675 blijkt bovendien dat vier van de twintig
plantages die over een suikermolen beschikten in
handen waren van een vrouw. Deze vrouwen
waren allemaal getrouwd of getrouwd geweest.
Op vergelijkbare wijze zou Sarah van Scharphui-
sen, de vrouw van de Middelburgse dominee, na
diens overlijden in de jaren 1680 het beheer van
de plantage overnemen.
Ook vrouwen die geen officiële positie had
den, hadden wel degelijk een stem. Dit is vooral
op te maken uit de momenten waarop conflicten
werden beschreven. Het Zeeuwse plantersecht
paar Nicholas de Zoute en Elisabeth Emerij ging
bijvoorbeeld gezamenlijk naar de gouverneur
toen een eigendomsconflict speelde rond de plan
tage waarop zij recht meenden te hebben. Op een
vergelijkbare manier richtten de planter Van Lac-
kum en zijn vrouw zich tot de gouverneur toen zij
het niet eens werden over een arbeidsovereen
komst met een nieuwe werknemer.
Tot slot wist Golken Ceuvelaar haar familie te
vertellen dat haar man de plantage nooit zou ver-
kopen zonder haar medeweten. Wettelijk gezien
zou Ceuvelaar echter weinig kunnen beginnen als
haar man besloot om zonder haar instemming de
plantage te verkopen. In Suriname gold de Neder
landse wet, aangevuld met bepalingen die speci
fiek over het koloniale leven gingen. Volgens het
Nederlandse recht was een getrouwde vrouw niet
handelingsbekwaam; dat werd ze pas als weduwe.
In het koloniaal recht valt wel op dat er enkele
zaken zijn aangepast: voor veel misdrijven waren
de straffen voor man en vrouw veel gelijkwaardi
ger dan in de Nederlandse Republiek; vaak werd
helemaal geen onderscheid gemaakt tussen een
straf voor een man of een vrouw. Straffen waren
bovendien in ieder geval op papier strenger dan
in de Republiek. Het beeld dat de mensen in de
zedeloze koloniale samenleving streng geregu
leerd moesten worden, heeft waarschijnlijk
invloed gehad op de ontwikkeling van deze
scherpere regels. Mogelijk was de relatieve hoe
veelheid mannen zodanig groot dat de wetgeving
vooral op hen was gericht, zonder in te gaan op
verschillen in sekse.
Kinderen
Naast het zoeken van manieren om de kost te
verdienen hielden vrouwen zich - voor die tijd
L ijk
f -Af
f - r n-
f -
1' S r
f \r T
1
■1- r- V 1 r -1
- -r - CJ 1 P
i - i- i F- p - - r* r 1 1
f *f 1 t j"i
- T'-
f* fc - kf- b f J
-
r t r
f *-.+ y V
-Hp f -• r- fM H
41 - r -
f F - VS" r
1 u,r« fc" f
Brief geadresseerd Korendijk, Middelburg: "Aen den eersamen
discrete scheipper Jacob Pieterse op de Corendick tot Middel-
burgh." National Archives, Kew, Londen, in de High Court of
Admiralty papers (HCA 30, inv.nrs. 227 en 223).
