*'21
Rugge-Jiedcn Haven meefters cnde Loflieden
],m pafkreuhet -j-r- i' Sthrp
Schipper örww]^
hy [ut Stads Laftrgdd hoeft
inkomende groot V& Laft
voor't jaar i/ï£ M
voor het Zet' en 0-
voor i- Maand 1
voor t 4 StLckcn
A&nm in
'e jaar
per Lait is
f\ Itayv, per Lail
a 6 ftuyv, yder is -
hij overleed. Hij was niet onbemiddeld en werd
begraven in de Oostkerk.8
Behalve kompassen leverde Adriaan Bartels
vlaggen aan de MCC. De levering van kompassen
en vlaggen combineerde hij in één rekening,
zoals bijvoorbeeld in de rekening voor de tweede
reparaties daarvan voor de MCC. Hij was wel de
belangrijkste leverancier van kompassen aan de
Verenigde Oostindische Compagnie (VOC), kamer
Zeeland.10 Hij combineerde de werkzaamheden
voor de MCC en VOC met de functie van haven
meester van Middelburg. De MCC droeg aan hem
a
o
oti
Kwitantie van het voldoen van het havengeld voor het fregatschip De Spaanse Coopman, ondertekend door Cornelis Tessing. ZA,
Archief MCC, inv.nr. 1064.1, scan 35.
reis van MCC-hoekerschip Anna Catharina, d.d.
17 september 1721. Bij de bestelling hoorden
extra kompasrozen en glazen om het kompas af
te dekken. De fijne dweilen waren waarschijnlijk
doeken om de kompassen mee af te nemen.9 Ook
leverde Bartels de zandlopers voor aan boord -
een van vier uur en twee van dertig minuten.
De geleverde vlaggen waren een 'prinsenvlag'
in de kleuren van de prins van Oranje (oranje, wit
en blauw in horizontale banen) en een vleugel of
vaan met het wapen van Middelburg: een gele
burcht op een rode ondergrond. Hierbij hoorde
ook een "vaanhecken" - vermoedelijk de beugel
om de vleugel of vaan aan te bevestigen. De ver
gulde knop diende wellicht tot bekroning van de
vaan of een vlaggenstok.
Cornelis Tessing, zeil- en kompasmaker en
havenmeester, kompasleverancier MCC in 1720
1728. Slechts vijf maal leverde Cornelis Tessing in
de periode 1720-1728 kompassen aan de MCC.
Veel vaker leverde hij de zeilen of verzorgde hij
van 1722 tot aan zijn overlijden omstreeks 1728
voor vrijwel alle scheepsreizen haven- en lastgeld
af.
Cornelis Tessing was ouderling van de Neder-
duits-gereformeerde, later Hervormde kerk in
Middelburg. Over zijn familie en de locatie van
zijn winkel/huis is helaas niets bekend.
Tessing leverde bijvoorbeeld de kompassen
voor een nieuw fregat van de MCC, met de naam
Commercie Compagnie.11 Zijn rekening, van 10
september 1721, vermeldde onder andere een peil
kompas en een cardanisch opgehangen kompas
met een dubbele roos.12 De losse kompasrozen en
glazen die in de rekening van Bartels apart zijn
vermeld, maken in die van Tessing deel uit van
de "stuurmansdoos". Evenals Bartels leverde Tes
sing zandlopers, dweilen en vergulde knoppen of
eikels.
Aan Cornelis Tessing kunnen in totaal twee
kompasrozen uit het bezit van het Genootschap
worden toegeschreven. Het ene is het exemplaar
48
Kompasroze
