Een krachtige, vooruitstekende neus.
Voorouderbeeldjes uit de Molukken
het Genootschap gekregen. Ze moeten het doen
met het vroedvrouwenpensioen van Maria. Een
interview met de weduwe Nijssen-van der Peijl in
de PZC van 13 november 1975 toont dat zij, net
als Maarten, evenmin doorsnee was: "Zij haalde
meer dan 2000 baby's", kopte de krant.
Wat er ook allemaal van waar is, het intri
geert. Op z'n minst zouden Nijssens aannames en
conclusies nog eens nader onder de loep genomen
kunnen worden. Feit is in ieder geval dat Maarten
Nijssen ervoor heeft gezorgd dat de handtekening
van Albert Einstein in het archief van het Zeeuws
Genootschap zit. En twee mooie waterkruiken uit
Mexico in de collectie Volkenkundige voorwer
pen.
Liesbeth van der Geest
In de verzameling Volkenkunde van het Zeeuws
Genootschap zijn zes houten voorouderbeeldjes
aanwezig uit het zuidelijke deel van de Indonesi
sche eilandengroep Molukken (Maluku Tenggara).
De beeldjes werden in 1906 geschonken door de
Middelburgse leraar en Genootschapslid A. Rade
maker. Ze zijn in 1919 beschreven door de toenma
lige conservator Volkenkunde van het Genoot
schap, P.C. van der Wolk, in het gedenkboek dat is
uitgegeven ter gelegenheid van het 150-jarig
bestaan van het Zeeuws Genootschap (1769
1919). De beeldjes zijn alle zes verschillend en
geven daarmee de diversiteit aan van voorouder-
beelden in die regio.
Breda en Leiden
In 1917 werd de Middelburgse leraar plant- en
dierkunde Pieter Cornelis van der Wolk (1883
1958) benoemd als conservator Etnografische
voorwerpen van het Genootschap. Hij was in
Nederlands-Indië geboren, woonde er vele jaren
en had interesse in volkenkunde en vooral het
volksgeloof. In het eerdergenoemde gedenkboek
schreef hij een bijdrage over negen voorouder-
beeldjes, die toen op een van de bovenverdiepin
gen van het Genootschapsmuseum in de Wage-
naarstraat in Middelburg stonden. Van die negen
zijn er zes afkomstig van de eilanden tussen
Timor en Nieuw-Guinea. In Archief 1907, het
jaarboek van het Genootschap, wordt de schen
king van Adam Rademaker (1854-1934) vermeld,
met de mededeling dat hij vijf afgodsbeeldjes
schenkt. In 1919 telde Van der Wolk er zes. De
vraag is of het er indertijd echt vijf waren en er
één later apart is toegevoegd of dat Rademaker er
toch zes heeft geschonken.
De Genootschapsbeeldjes behoren tot de deel
collectie Azië, die in 1950 in bruikleen werd
afgestaan aan het Etnografisch Museum in Breda,
het latere Museum Justinus van Nassau, omdat
het Genootschap vond dat ze daar beter in de col
lectie pasten. Ze waren immers niet echt 'Zeeuws'.
Toen het museum in Breda in 1993 werd opgehe
ven zijn de beeldjes verhuisd naar het Rijksmu
seum voor Volkenkunde in Leiden. De ideeën over
het belang van de collectie Etnografica in het
Zeeuws Genootschap zijn echter veranderd en in
2008 kwam de deelverzameling weer terug naar
Middelburg. De collectie is ondergebracht in het
66
't Is vol van schatten
