1
bij de aanleg van de Rijnspoorweg (Amsterdam
Arnhem) en maakte samen met Frederik van
Sorge plannen voor afdamming van het Sloe en
een treinverbinding van Walcheren en Zuid-
Beveland met het Brabantse vasteland. Maar hij
bleek zijn tijd ver vooruit. De spoorlijn naar Goes
werd pas in 1868 gerealiseerd en die naar Vlis-
singen in 1872. Dronkers werd als initiatiefnemer
wel geëerd met het ridderschap in de orde van de
Nederlandse Leeuw. Zijn dochter verkocht De Dry
Clavers aan kantonrechter Joan Pieter van der
Mieden van Opmeer, die er slechts kort woonde.
Van 1885-1892 was het huis van de predikant
Gerrit Willem Aart de Veer. Tijdens de bewoning
door de Anti-revolutionaire politicus Christiaan
Lucasse (1892-1903) werden op 8 april 1903 door
sympathisanten van deelnemers aan de grote
spoorwegstaking de ruiten ingegooid. Kort
daarna verhuisde Lucasse naar Goes. Het huis
kwam nu in het bezit van de advocaat Aart Anton
de Veer, de zoon van eerder genoemde dominee.
Aart Anton vestigde er het kantoor van de
Zeeuwsche Hypotheekbank en ging er ook
wonen. De combinatie bleek geen gelukkige, want
het kantoor werd al in 1905 verplaatst naar de
Rouaansekaai. De Veer was lid van Provinciale
Staten en de Eerste Kamer voor de ARP. In
december 1932 werd hij benoemd tot burgemees
ter van Middelburg, maar oefende dit ambt nim
mer uit daar hij een paar dagen na zijn benoe
ming plotseling overleed. Zijn weduwe verkocht
het huis in 1937 aan ds. Jacob van Woerden. De
familie Van Woerden zou er tot 1983 wonen,
waarna Paul, Franjoise en Menno de Nooijer er
introkken. Zij woonden er niet alleen, maar
maakten er tevens foto-, film en videokunstwer
ken, waarin het huis vaak een belangrijke rol
speelt, zoals de (kleuren)foto's op pagina 80-103
bewijzen. In 2006 besloten De Nooijers tot
woningruil met landschapsarchitect en tuinont
werper Arend Jan van der Horst en diens partner
Gerard A. Rakers (overleden in 2011). Zij trokken
in de hofstede Heuvelhof in 's Heer Abtskerke en
Van der Horst en Rakers betrokken De Dry Cla
vers. Menno de Nooijer lokaliseerde in 1990 de
oude beerput die hij samen met zijn vriendin
leeghaalde. Dat bracht talrijke verrassende vond
sten aan het licht, zoals de op pagina 108 afge
beelde zeventiende-eeuwse wijnfles met glasze-
gelstempel van koning-stadhouder Willem III.
Schitterende foto's van diverse archeologica
(glas, aardewerk, porselein) met beschrijvingen
zijn op de pagina's 110-121 afgedrukt. Tussen
1985 en 1990 lieten Paul en Francoise De Dry
Clavers grondig restaureren (foto's op pagina 127
130).
Deze publicatie behandelt de bewoningsge-
schiedenis van de Dry Clavers van 1701 tot
heden. In de achttiende eeuw kreeg het huis zijn
huidige uiterlijke en voor een belangrijk deel ook
inpandige vorm (in Lodewijk XV en XVI stijl).
Het pand werd geplunderd in 1747 en raakte in
1903 en 1944 beschadigd (in het laatste geval
door granaatinslag). Ik vind het jammer dat niet
op de eerdere periode wordt ingegaan. Want dat
er in de zestiende en zeventiende eeuw ter plekke
bewoning was en dat er toen al een voornaam
huis gestaan moet hebben bewijzen niet alleen de
stadsplattegronden van Van Deventer en Goliath,
maar vooral ook de vondsten van zoon Menno de
Nooijer. Bouwhistorisch onderzoek, gecombineerd
met archeologie en zeventiende-eeuwse bronnen
als het haardstedengeld (zie bijvoorbeeld de
fiches in het zogenoemde 'huisnamenproject' van
Middelburg in het Zeeuws Archief) had een com
pleter beeld op kunnen opleveren. Dat neemt niet
weg dat de auteurs met deze rijk geïllustreerde
huisgeschiedenis een stukje historie van de bin
nenstad hebben ontsloten en daarmee een inte
ressante bijdrage hebben geleverd aan de
geschiedschrijving van Middelburg.
Peter Sijnke
Historicus en oud-gemeentearchivaris van Middelburg
Boekbesprekingen
