Aüenüc s. v. p«
beweging. De rubriek is onderzocht voor de peri
ode tussen de afloop van de Krimoorlog in 1856
en het begin van de agrarische crisis in 1878.
Voor zes jaren is de rubriek volledig doorgeno
men: 1859, 1862, 1865, 1868, 1873 en 1876. Om
ook een globaal beeld te krijgen van de rubriek in
de voorafgaande periode zijn van de jaren 1849,
1850, 1851 en 1854 telkens zo'n dertig nummers
ingezien. De tweemaal in de week en soms een
keer extra verschijnende Nieuwsbode telde zo'n
110 edities per jaar. Vanaf 1870, het jaar na de
afschaffing van het kostenopdrijvende dagblad
zegel, verscheen zij driemaal per week. De lezers
kring van het vooruitstrevende blad strekte zich
uit over heel Zeeland, West-Brabant en zuidelijk
Zuid-Holland.4
Huis aan de Oude Haven te Zierikzee waar jarenlang de Zierikzee-
sche Nieuwsbode is opgemaakt. Foto Gemeentearchief Schouwen-
Duiveland.
Reacties op de rubriek
In de jaren rondom en volgend op het politieke
keerpunt 1850 hadden de Gemengde Berigten
meer dan later een binnenlands-politieke lading.
Vermoedelijk was de redactie zelf hier verant
woordelijk voor. Zo bekritiseerde men onbe-
kwame dan wel tirannieke veldwachters, corrupte
polderbesturen - op Schouwen-Duiveland een hot
item - en de ongeschiktheid van bepaalde raads
leden voor hun ambt. Met enig genoegen werden,
ook later, misdragingen van leden van kerkelijke
colleges gemeld; de Nieuwsbode was immers libe
raal. In de beginjaren spuide de rubriek sowieso
forse kritiek op de verschillen tussen arm en rijk
en bijvoorbeeld op het opzenden van bedelaars
naar heropvoedingkolonies. Uit deze opsomming
blijkt al dat de krant dan wel in een stad werd
gedrukt, maar dat er allerlei plattelandse onder
werpen in voorkwamen. Wel ging veel aandacht
uit naar de gehate stedelijke belastingen die
drukten op alle consumenten.
tofinb Hd Si uk. *uutho-neruit! in etc gumengiJr
liifiipieo san den Ztnikieroheh nJistWt^
iirnjc, Mitaiuljn jf, Ni' iOG-'r, IhIieironde hel hu
welijk tan een ret»|»fviatnrJ [psvemr juw gemeoniF
i> filET ilrnir (Tiijnu lüsselifiikvniil in dïl hl,d
uepjanUi- en liuuoc ilt dun fUhrijx'r ilmuii icm
tuft LASlBXAAtt en EERHOÖi ER!
Hrtd# N. M. GASlELWllS,
13 Wel )S5k.
ZB, Krantenbank Zeeland, Zierikzeesche Nieuwsbode, 22 mei
1854, pag.2.
Aan de rubriek werd duidelijk belang gehecht.
Diverse malen voelden lezers zich geroepen om te
ontkennen dat zeker bericht door hen was inge
stuurd - dat gerucht was dan blijkbaar in
omloop.5 Soms voelde de redactie zich genood
zaakt om zo'n ontkenning met een redactioneel
bericht te onderstrepen.6 Een heel enkele keer
moest zij een bericht rectificeren omdat de inzen
der, zo bleek achteraf, een leugen had opgedist.7
Eventueel deden verontwaardigde lezers het
zelfde, zoals 'eenige ingezetenen van Alblas' die
in oktober 1851 een advertentie plaatsten om
zeker raadslid te ontlasten van beschuldigingen
in een Gemengd Berigt: 'De schrijver wordt
beschouwd als een laag, gemeen, eerrovend en
karakterloos Mensch...'8
Tenminste eenmaal, in 1851, gaf hoofdredac
teur De Hondt zijn visie op de rubriek. 'Voor het
grootste gedeelte' was zijn pen 'geheel vreemd
aan die berigten.' Hij was er 'juist geene bijzon
dere vrienden' van, 'maar dat wij er bijzondere
vijanden van zijn, kunnen wij nu ook niet zeg-
126
Gemengde BerigOen