m:*ï
i
3® tOfW'iï
«Tri
maf"!i
»r WW7
QflItltlCHT
MHW! Hu WIM1 Dm J. 4. OTTE
■A-J'
ÏEHDT
UWE BUDHOIN UH MN
Verzoek om een bijdrage te geven voor het door Otte gestichte
ziekenhuis te Amoy nu Xiamen. Van 't Lindenhoutmuseum-
archief, Neerbosch.
Gulangyu
Na terugkeer van zijn verlof in 1896 werd Otte,
inmiddels in Grand Rapids officieel in het ambt
van predikant bevestigd, belast met de bouw van
twee ziekenhuizen op het eilandje Gulangyu in
Xiamen, een voor mannen en een voor vrouwen.
Wederom trad hij op als architect en werd hij
benoemd tot geneesheer-directeur van beide
instellingen. Zowel het Hope Hospitaal voor man
nen, vernoemd naar zijn vroegere college in Hol
land (Michigan), als het Nederlandse Vrouwen
ziekenhuis (later Wilhelmina Ziekenhuis) werden
in 1898 geopend. Net als in Sio-khe ondervond
Otte voor aanvang van de bouw tegenwerking,
ditmaal niet van Chinezen, maar van leden van
de buitenlandse gemeenschap in Gulangyu, die
vreesden dat de komst van grote aantallen ver
vuilde Chinese patiënten uit de overbevolkte wij
ken van Xiamen tot verspreiding van ziekten op
het eiland zou leiden. Toen besloten werd in de
oude stad zelf een ruimte in te richten voor pati-
enten die 'niet schoon genoeg' waren, verstomde
het protest.8
Het Hope Hospitaal, dat bij hoog water aan
drie zijden door de zee omgeven was, telde, net
als het Neerbosch Hospitaal, twee verdiepingen
met vergelijkbare werkruimten en slaapzalen
voor 45 patiënten. Het schuin daarachter gelegen,
kleinere Wilhelmina Ziekenhuis telde 25 bedden.
In 1910, twaalfjaar na de opening, hadden beide
ziekenhuizen, 'ruim 17.000 interne en 135.000
externe patiënten behandeld' en 'meer dan 7,500
operaties' uitgevoerd.9 Velen kwamen, net als in
Sio-khe, van heinde en ver. De plaatselijke zen-
dingspost beschikte ook over een zeilboot, de
Hokim-tsun of 'Boot van de Blijde Boodschap',
waarmee Otte patiënten in dorpen aan de kust of
op omliggende eilanden bezocht. Otte had het op
Gulangyu beter naar zijn zin dan in het afgelegen
Sio-khe. Vanwege zijn toewijding en deskundig
heid stond hij al spoedig in hoog aanzien bij de
Chinese bevolking. Hij had regelmatig contact
met westerlingen die op het eiland woonden of
Xiamen per schip aandeden. Het was goed toeven
op het prachtige eiland, dat later door de dichter
en scheeparts Slauerhoff is vereeuwigd in het
verhaal 'Het Lente-eiland' en het gedicht 'Het
eiland Kau Lung Seu'.
Vanuit Xiamen ging Otte ook vaker met verlof
naar Amerika dan in Sio-khe, zeker nadat Otte's
vrouw in 1902 voor de scholing van de kinderen
naar Michigan was teruggekeerd. In 1908 bezocht
hij zijn gezin voor het laatst. In 1910 overleed
Otte op Gulangyu aan de longenpest, die hij tij
dens een bezoek aan een patiënt had opgelopen.
Hij werd begraven op het plaatselijke zendings
kerkhof. Kort daarna werd voor de ziekenhuizen
door collega's, leerlingen en geloofsgenoten een
eenvoudig monument opgericht met een eenslui
dend opschrift in het Chinees, Engels, Latijn en
Nederlands. De Nederlandse tekst luidde: 'Zijn
Eerw. med. Dr. Johannes Abraham Otte 1861-
1910/Werd geboren in Holland, opgevoed in
Amerika'.
Band met Nederland
Dat het ziekenhuis in Sio-khe de naam Neerbosch
en het vrouwenziekenhuis in Amoy uiteindelijk
de naam Wilhelmina kreeg, had niet alleen te
maken met Otte's Nederlandse wortels, maar ook
met de financiële steun die hij voor zijn medische
zendingsactiviteiten uit zijn geboorteland ont
ving. Beide ziekenhuizen werden met in Neder
land ingezameld geld gebouwd. Ook voor de
instandhouding en inrichting werd geregeld geld
overgemaakt. Al tijdens John Otte's studieverblijf
in Nederland wierp Van 't Lindenhout zich op als
belangrijkste fondsenwerver voor diens medische
zendingswerk in China. Tezamen met een studie
genoot van Otte uit Amsterdam richtte hij eerst
een comité op voor het Neerbosch Hospitaal en
120
Het Hemelse Rij
