Conclusie
Samenvattend is het duidelijk geworden dat het
MG als tijdelijk bestuur tijdens de bevrijding
werd opgericht door de Nederlandse overheid in
Londen. Als onderdeel van deze oprichting werd
er een nieuwe wettelijke regeling ontworpen, het
BBSB, die het MG vergaande competenties gaf. Bij
aanvang werkte het MG nauw samen met de geal
lieerde organisatie Civil Affairs, maar deze gaf
het MG steeds meer zelfstandigheid en verant
woordelijkheden naarmate het bewees de taken
aan te kunnen. Ook de relatie met de burgemees
ters was goed, en de vervanging van 'foute' bur
gemeesters verliep relatief vreedzaam. De nieuwe
burgemeesters kregen steeds meer taken toegewe
zen door het MG naarmate het MG zich verder
terugtrok uit het bestuur.
Wel waren er enige fricties tussen het MG en
het voormalige verzet. Misverstanden over de
verdeling van de naoorlogse macht leidden tot te
hoge verwachtingen van de OD over haar naoor
logse positie. In plaats van dat zij een grote rol
zou spelen in de overgang van de bevrijding naar
het herstel van de Nederlandse overheid, moest
zij worden opgeheven door het MG. Deze ontbin
ding verliep niet zo soepel als gewenst door het
MG, maar uiteindelijk ging de OD over in de BS
zonder verdere problemen te veroorzaken. Het
blijft onduidelijk of de verkeerde verwachtingen
van de OD veroorzaakt waren door de slechte
omstandigheden voor communicatie tijdens de
oorlog, of dat de OD opzettelijk de vooroorlogse
wetten en verwachtingen aanhield omdat daarin
een grotere rol voor de OD was weggelegd.
De samenwerking tussen het MG en de
Zeeuws-Vlaamse bevolking verliep redelijk soe
pel, afgezien van enkele gevallen van indirect
verzet tegen specifieke besluiten van het MG. Er
was dus geen wezenlijk verzet tegen het MG zelf,
maar alleen tegen enkele beleidskeuzes.
Al met al lijkt het herstel van de Nederlandse
bestuursautoriteit door het MG na de Tweede
Wereldoorlog redelijk geslaagd. Ondanks dat het
geen direct democratisch mandaat van de bevol
king had, werd het MG door zowel de functiona
rissen van het lokale bestuur als door de lokale
bevolking geaccepteerd als autoriteit. Zelfs na de
moeilijke samenwerking met de OD werd deze
uiteindelijk succesvol ontbonden en slaagde het
MG er in om zich te vestigen als tijdelijk bestuur
in Zeeuws-Vlaanderen na de Tweede Wereldoor
log.
Noten
1 Afwikkelingsbureau Militair Gezag, Overzicht der werk
zaamheden van het Militair Gezag gedurende de bij
zondere staat van beleg: 14 September 1944 - 4 Maart
1946. 's-Gravenhage: Staatsdrukkerij- en Uitgeverijbe
drijf, 1947, p. 1.
2 Sectie Voorlichting Militair Gezag, Hoe Zit Dat?. Uitgave
Centraal Bureau voor Drukwerken M.G., 1945, p. 10.
3 Ibid.
4 T. Goossens, Het Militair Gezag Kort na de Bevrijding. In:
Mededelingenblad Heemkundige Kring West-Zeeuws-
Vlaanderen 22, nr. 3/4 (1989), p. 13.
5 Afwikkelingsbureau Militair Gezag, op.cit. p. 20.; T.
Goossens, op.cit. p. 13.
6 Afwikkelingsbureau Militair Gezag, op.cit. p.14.
7 J. W. M. Schulten, De geschiedenis van de Ordedienst.
Mythe en werkelijkheid van een verzetsorganisatie. Den
Haag: Sdu Uitgevers, 1994, p. 284-286.
8 Ibid., p. 261.
9 Staf Militair Gezag, Handboek Militair Gezag. Nijmegen:
Thieme, 1945, p. 6.; Sectie Voorlichting Militair Gezag,
Hoe Zit Dat?, p. 6-7; Militair Gezag, Herstelwetgeving
Deel I. Maastricht: Militair Gezag, 1945, p. 1.
10 Afwikkelingsbureau Militair Gezag, op.cit. p. 11.
11 Staf Militair Gezag, Handboek Militair Gezag, p. 7, Art.
11Militair Gezag, Herstelwetgeving Deel I., p. 4, Art. 4;
Ibid., p. 7, Art. 12.
12 T. Goossens, op.cit. p. 13.
13 Sectie Voorlichting Militair Gezag, Hoe Zit Dat?, p. 5.
14 Zeeuws Archief, 280 Militair Gezag in Zeeland, (1943)
1944-1946 (1948), Archief van het Provinciaal Commis
sariaat voor Zeeland (PMC Zeeland), 15 November 1944
- 30 November 1945, 4351, Dagboek van kapitein-lui
tenant ter zee C. W. Slot bijgehouden tijdens zijn verblijf
in Zeeuwsch-Vlaanderen, Map 'dagboek' I, Vergadering 5
October 1944 2 uur met alle burgemeesters, p. 68.
15 Sectie Voorlichting Militair Gezag, Hoe Zit Dat? p. 23-24.
16 Sectie Voorlichting Militair Gezag, Hoe Zit Dat? p. 9;
op.cit. p. 15.
17 Zeeuws Archief, 280 Militair Gezag in Zeeland, (1943)
1944-1946 (1948), Inventaris.
100
Het Militair Geza
