Het diploma van Samuel de Wind en de Vaderlandsche Sociëteit
Literatuur
- Anonymus, 1986. Familie Cerviday Gray, 1821 - Hirsche.
In: J. Niethammer F. Knapp (eds.). Handbuch der Sau-
getiere Europas, Band 2/II Paarhufer - Artiodactyla (Sui-
dae, Cervidae, Bovidae): 67-89. Aula-Verlag, Wiesbaden.
- Nygrén, K. 1986. Alces alces (Linnaeus, 1758) - Elch.
In: J. Niethammer F. Knapp (eds.). Handbuch der
Saugetiere Europas, Band 2/II Paarhufer - Artiodactyla
(Suidae, Cervidae, Bovidae): 172-197. Aula-Verlag, Wies
baden.
- Vislobokova, I.A. 2013. Morphology, Taxonomy, and
Phylogeny of Megacerines (Megacerini, Cervidae, Arti
odactyla). Paleontological Journal, 2013, Vol. 47, No. 8,
pp. 833-950.
- Walch, K. 2000. De eland in het Holoceen van Neder
land. 1: Algemeen. Cranium 17 (1): 30-46.
Ineke Vogel-Wessels Boer
In de catalogus Historisch-Topografische Atlas van
het Zeeuws Genootschap der Wetenschappen deel
III, Historie en Leven, door Unger, staat nr. 1035
beschreven als 'Afbeelding van het diploma als lid
der Vaderlandsche Sociëteit te Middelburg ten name
van J.A. Hicken'. Helaas is dit fout. Het diploma is
uitgereikt aan Samuel de Wind en ondertekend door
de toenmalige voorzitter van de sociëteit J.A. Hic
ken. Wat was de Vaderlandsche Sociëteit en wie was
Samuel de Wind?
Sociëteit De Unie
In de jaren tachtig van de 18de eeuw werden de
tegenstellingen tussen patriotten en prinsgezin-
den steeds groter. In Zeeland waren vnl. kooplie
den, winkeliers, artsen, apothekers, predikanten,
notarissen, schoolmeesters en hoger opgeleide
ambachtslieden patriotten. Zij waren voorstan
ders van een bestuurlijke en maatschappelijke
reorganisatie in de Verenigde Nederlanden. De
Middelburgse patriotten stichtten in 1784 de
Sociëteit De Unie, die zetelde in het Middel-
burgsch Koffiehuis aan de Balans, en in 1785
Luctando Emergentes, een exercitie-genootschap
onder leiding van de arts dr. Lucas van Steve-
ninck, dat in 1786 ontbonden werd. De leden ble
ven wel oefenen bij de Kloveniersdoelen terwijl
dat verboden was door de magistraat.1
De activiteiten van de patriotten vielen ver
keerd bij de oranjegezinde burgers te Middelburg
met het gevolg dat het op 9 juni 1787 tot een bot
sing tussen de beide partijen kwam, die o.a. ont
aardde in een beschieting en plundering van
woonhuizen van bekende patriotten zoals het
huis van Steveninck in de Lange Noordstraat.
Steveninck wist in vrouwenkleren te vluchten.
Het stadsbestuur was van oordeel dat Steveninck
mede schuldig was aan het oproer. Hij werd op 10
juli 1788 bij verstek tot eeuwige verbanning uit
Zeeland veroordeeld. Degene die Steveninck
levend aan de justitie wist over te leveren kreeg
een beloning van 1000 gulden en wanneer de
aangever dat wenste zou zijn naam niet bekend
worden gemaakt.2 In 1795 werd hij gerehabili
teerd en kreeg hij het ambt van schepen aangebo
den, wat hij weigerde.
Op maandag 2 juli 1787 kondigde de stadsre
gering van Middelburg af 'dat zij eenstemmig
hebben verenigd te verklaaren te zullen blijven
aankleeven de Staat, Stadhouderlijke en Stads
Regeering met den Prins Erfstadhouder,
bekleedende alle de Voorregten en Regten, die
hem zijn toegekend'.3 De rust keerde terug maar
de sociëteit van de patriotten 'De Unie' werd
opgeheven.
108
't Is vol van schatten w
