ZEEUWSE
MEESTERS
UIT DE
GOUDEN
EEUW
Katie Heyning, Zeeuwse meesters uit de Gouden
Eeuw. Een selectie uit de Goedaert Collectie.
WBooks, Zwolle 2018. 95 blz., 62 ill in kleur, litera-
tuur-overzicht.ISBN 9789462582644. 14,95.
Over de Zeeuwse schilders uit de zeventiende
eeuw is niet zoveel gepubliceerd. Alleen Laurens
Bol (1898-1994) heeft zich speciaal met dit onder
werp bezig gehouden, wat tot een aantal interes
sante artikelen heeft geleid. Ook het aan hem
opgedragen boek "Masters of Middelburg" (1984,
dat merkwaardigerwijs door Katie Heyning niet
in haar literatuurlijst is opgenomen) bevat een
schat aan gegevens, maar daarmee houdt het wel
ongeveer op.
Het nieuwe boek van Katie Heyning is dan
ook een welkome aanvulling op de schaarse lite
ratuur. Het is verschenen ter gelegenheid van de
tentoonstelling van de Goedaert Collectie, die
momenteel in het Stadhuismuseum in Zierikzee
wordt gehouden. De Goedaert Collectie is de
kunstcollectie van het echtpaar Brigitte en Kees
Beaart, dat zich speciaal toelegt op het ontdekken
en verzamelen van Zeeuwse kunst uit de zeven
tiende eeuw. Aan de naamgever van de collectie,
Johannes Goedaert, werden vorig jaar al een ten
toonstelling en een publicatie gewijd.
Het boek van Heyning bestaat in hoofdzaak
uit drie min of meer zelfstandige artikelen, die
wel op elkaar aansluiten. Het eerste daarvan
heeft dezelfde titel als het boek. De auteur geeft
daarin een overzicht van de fijnschilders in die
tijd. In tegenstelling tot het toenmalige bloeiende
kunstleven in vele Hollandse steden is de oogst in
Zeeland betrekkelijk schaars. Alleen in Middel
burg was een echt fijnschildersgilde gevestigd,
waarbij zich ook wel schilders uit Goes en Zierik
zee aansloten. Middelburg was ook de enige stad
met een flink aantal schilders, en deed in dit
opzicht niet onder voor de Hollandse steden. Toch
moesten vele van deze kunstenaars ook opdrach
ten van decoratieve aard aannemen om een goed
bestaan te verkrijgen. Slechts enkelen waren ook
in Holland bekend, zoals Dirk van Delen en Fran
cois Rijckhals. Echte kunstverzamelaars waren
zeldzaam in de provincie. Alleen van de Goese
burgemeester Hieronymus van der Straten is
bekend dat hij een collectie had waarop menig
museum van nu jaloers zou zijn.
In het tweede hoofdstuk: 'Kunst en kunste
naars in Zierikzee', wordt het onderzoek toege
spitst op deze Zeeuwse stad. Dit hoofdstuk is een
bijvangst van het onderzoek dat Heyning deed
voor haar vorig jaar verschenen boek 'Turbulente
tijden'. Zij toont aan dat de vooraanstaande fami
lies van de stad al sinds de zestiende eeuw hun
huizen versierden met schilderijen en prenten. De
nadruk lag daarbij vaak op de relatie met hun
verwanten en de geschiedenis van stad en land:
familieportretten en afbeeldingen en kaarten van
Zierikzee en Schouwen genoten de voorkeur.
Daarnaast waren ook religieuze taferelen in trek,
vooral bij het katholieke volksdeel. Helaas zijn de
omschrijvingen in de inventarissen meestal nogal
summier, zodat we geen goed beeld kunnen krij
gen van wat de mensen precies in huis hadden.
118
B o e kb espreki n g e
