Zeeland 27.4
'Op de bres voor de Zeeuwse zes',
een Zeeuws vlinderbeschermingsproject (2013-2018)
Hans Eckhardt
Er waren en zijn zorgen over de vlinderstand in
Zeeland. Reden voor Vlinder- en Libellenwerkgroep
Zeeland om op 1 maart 2013 een vijfjarig vlinder-
beschermingsproject te starten onder de naam: 'Op
de bres voor de Zeeuwse zes.' In dit artikel wordt
summier ingegaan op de keuze van de soorten, de
projectstructuur en de werkwijze en uiteraard ook
- uitgebreider - op de resultaten. De Zeeuwse
resultaten worden vergeleken met de landelijke
ontwikkelingen. Van de zes soorten worden deter-
minatiekenmerken gegeven en de biotoop beschre
ven. Tot slot wordt ingegaan op het belang van het
beheer van een gebied om te komen tot een vlin-
derrijkere provincie.
Het vlinderbeschermingsproject
Directe aanleiding voor het project was de schrik
barende achteruitgang van de argusvlinder. In de
jaren negentig van de vorige eeuw was deze soort
in Nederland een algemeen voorkomende soort.
Inmiddels is 98% van de Nederlandse populatie
verdwenen. In Zeeland werd anno 2013 een
waarneming van de argusvlinder aangeduid als
een 'opmerkelijkheid'.
Toen bij de voorbereiding van het projectplan
een lijstje werd gemaakt van soorten die aan
dacht vroegen, werden de zes hier besproken
soorten uitgekozen op basis van de volgende cri
teria: aanwezigheid in Zeeland, achteruitgang
van het Zeeuwse bestand, landelijke zeldzaam
heid (Rode lijst-soorten), diversiteit in biotopen,
variatie in mogelijke (project)acties en bekend
heid van de soort bij een breed publiek. Het wer
den: de argusvlinder (Lasiommata megera), het
bruin blauwtje (Aricia agestis), de grote vos
(Nymphalis polychloros), de heivlinder (Hippar-
chia semele), de kleine parelmoervlinder (Issoria
lathonia) en de koninginnenpage (Papilio
machaon). Het is duidelijk dat een soort als de
koninginnenpage bij een breed publiek aanspre-
kender is dan het bruin blauwtje. Daarentegen is
dit blauwtje een soort die het in Zeeland juist
goed doet en hier ook veel voorkomt, maar lande
lijk gezien staat de soort op de Rode lijst. Heivlin
der en kleine parelmoervlinder zijn soorten die in
Zeeland nagenoeg uitsluitend voorkomen in het
open duingebied, een biotoop die de laatste jaren
door verstruweling en vergrassing sterk onder
druk staat. En tot slot de grote vos: vermoed werd
dat deze soort, die in Nederland slechts af en toe
als zwerver wordt gezien, alleen in Zeeland een
kleine vaste populatie heeft en zich hier ook
voortplant.
Koninginnenpage
Deze zes soorten werden gedurende de pro
jectperiode intensief gevolgd door middel van tel
lingen en specifieke excursies. Het project startte
met het uitbrengen van een actieplan, waarvoor
een financiële bijdrage werd ontvangen van De
Vlinderstichting.
De projectorganisatie bestond uit een algeheel
coördinator en zes zogenaamde soortentrekkers:
Angelique Belfroid (argusvlinder), André Hanne-
wijk (bruin blauwtje), Jan Goedbloed (grote vos),
Anton Baaijens (heivlinder en kleine parelmoer
vlinder) en Joop Bakker (koninginnenpage), allen
lid van de Zeeuwse Vlinder- en Libellenwerk-
groep. Projectcoördinator: Hans Eckhardt.
Hoe ging het met de vlinders gedurende de pro
jectperiode?
Koninginnenpage
De koninginnenpage is een grote gele vlinder met
wat zwarte vlekken, een serie blauwe vlekken
langs de vleugelranden, twee rode oogvlekken op
De Zeeuwse Zes
127
