de riem voor de Nederlanders die nu in Ameri
ka woonden en die zich zorgen maakten over
het 'kleine Holland' dat zo gebukt ging onder de
Duitse bezetting.11 In de volgende drie jaar reisde
Juliana vaker naar de VS vanuit haar woonplaats
in Canada. Een van de doelstellingen was om het
anti-Nederlandse sentiment dat was onstaan toen
Wilhelmina naar Londen vluchtte, te ontkrachten.
De NIB wilde laten zien dat Nederland strijdlus
tig terugvocht. Juliana benadrukte in speeches
en interviews, zoals een radio-uitzending van
17 juni 1940 op de Canadese radio, dat de Neder
landse bevolking weliswaar leed onder de Duitse
onderdrukking, maar dat ze echte hulp nodig had
van Amerika, geen medelijden:
Medelijden is voor de zwakkeren en ons
verschrikkelijk noodlot heeft ons sterker gemaakt
dan ooit tevoren. Het onze is een gigantisch gevecht,
niet alleen voor een natie, maar voor alle naties.
Niet alleen uw en onze levens, maar ook onze
gewetensvrijheid wordt bedreigd.12
In 1940 en 1941 was Amerika nog niet be
trokken in de oorlog maar president Roosevelt
wilde het land daar wel op voorbereiden. Hij had
moeite om steun te vergaren voor militaire hulp
aan Engeland en andere bezette landen in Europa
en maakte zich enorm zorgen dat Engeland geen
stand zou weten te houden tegen de Duitsers. Hij
schreef in juni 1941 aan Juliana dat hij erg blij
was met haar bezoeken aan verschillende plekken
in Amerika omdat hij vond dat deze veel goed
deden.13
In oktober 1941 schreef Juliana vol enthousi
asme aan Eleanor Roosevelt over een aanstaande
logeerpartij bij de Roosevelts op hun buitenver
blijf in Hyde Park en hoe ze er naar uitkeek haar
'twee stoute kinderen' mee te nemen.14 De kleine
prinsesjes maakten een goede indruk op de pre
sident en zijn vrouw. In haar dagelijkse kranten
column, My Day, van 6 november 1941, vertelde
Eleanor Roosevelt hoe Beatrix en Irene eerst bang
waren van Fala, de hond van de president. Maar
dat ze hun angst zo overwonnen dat ze de hond
door de kamer achterna gingen zodat de president
de hond moest redden door hem op te pakken.15
Koningin Wilhelmina kwam in de zomer
van 1942 naar de VS. Juliana had in de buurt
van Hyde Park een zomerhuis gehuurd waar
haar moeder ook kon komen logeren. Het bezoek
van Hare Majesteit was een enorm PR-succes:
als eerste Nederlandse koning(in) sprak ze het
Amerikaanse congres toe en van FDR nam ze een
marineschip in ontvangst.
De banden tussen de families Van Oranje en
Roosevelt werden in 1943 nog nauwer: na de
geboorte van prinses Margriet in een Canadese
ziekenhuiskamer, die tijdelijk tot extraterritoriaal
gebied verklaard werd zodat de baby niet de Ca
nadese nationaliteit zou verkrijgen, vroeg Juliana
aan FDR of hij peetoom wilde worden.16 Zijn brief
met gelukwensen ondertekende FDR als 'affectio
nately your old uncle'. Juliana ondertekende haar
antwoord met 'your affectionate little niece'.17
Net voor Eleanors verjaardag in oktober 1943
kwamen Juliana en haar kinderen weer logeren
op Hyde Park. Eleanor liep nog steeds niet erg
warm voor Juliana. 'Ze is lief en simpel', schreef
ze haar vriend Joseph Lash, 'ik nam haar mee
naar de Morgenthaus [goede vrienden] gisteren
maar ik vind haar niet makkelijk om mee te
praten.'18 Er volgden nog vele bezoeken van de
jonge prinses aan het echtpaar Roosevelt. Het
laatste bezoek vond plaats in maart 1945, een
paar weken voor het overlijden van de president.
Na zijn dood schreef een erg emotionele Juliana
zijn weduwe: 'Het is fantastisch om te denken hoe
u was. Het is fantastisch te denken dat er mensen
zoals u zijn, dat het mogelijk is om te zijn als u.'19
Na-oorlogse periode
De na-oorlogse periode in het nogal bekrompen
Nederland moet moeilijk geweest zijn voor
Juliana. In Canada en de VS was ze vrij geweest
om haar mening te verkondigen, en had ze een
18
Bijzondere vriendschap Roosevelt en Oranje