In april 1952 ging Juliana op staatsbezoek
naar de VS en haar wens om zelf haar toespraak
voor het Amerikaanse congres te schrijven leidde
bijna tot een constitutionele crisis. De regering
maakte zich ernstig zorgen over haar pacifis
tische boodschap. Maar Juliana was koppig en
kreeg haar zin.25 J. Heldring, die voor het NIB in
New York werkte, betoogde dat de congresleden
alleen applaudisseerden omdat Juliana jong was
en met enthousiasme sprak.26 Maar de Annals of
the American Academy of Politics and Social Sci
ence van die tijd prezen de Nederlandse koningin
omdat ze Amerikanen wees op het belang van
geduld in buitenlands beleid.27
In 1956 bezocht Eleanor Roosevelt nog een
keer Nederland; deze keer ging ze met haar twee
kleinzoons naar Amsterdam, Rotterdam en Vo-
lendam, en had een korte ontmoeting met Juliana
en Wilhelmina. In haar biografie, On My Own,
gepubliceerd in 1948, omschreef ze haar bewon
dering voor Juliana:
Ze heeft samen met andere Europese regeringen
geprobeerd de bevolking van Europa op hun
verantwoordelijkheden te wijzen. De
geschiedenis zal vaststellen dat zij een vrouw was
die hield van haar medemens.28
In 1959 kwam Beatrix naar Amerika en
bracht ook een bezoek aan Hyde Park. In aanloop
daarvan schreef Juliana aan Eleanor hoe graag
ze zelf mee had willen komen omdat het 'die ene
plek is waar ik mezelf zo goed ken en waar ik me
zo thuis voel.'29
Vanaf 1982 worden om het andere jaar in
Middelburg de internationale Four Freedoms
Awards uitgereikt. Prinses Juliana kreeg als eer
ste de Four Freedoms International Medal 'omdat
het Huis van Oranje in tijden van oorlog en vrede
het symbool is geweest van een betere wereld'.30
Heel toepasselijk dat deze eer ging naar 'het
nichtje' van de president die de vier vrijheden
(Vrijheid van meningsuiting, Vrijheid van gods
dienst, Vrijwaring van vrees en Vrijwaring van
gebrek) verwoordde in januari 1941, ook vanwe
ge haar bijzondere band met Eleanor Roosevelt,
die in alles wat zij deed voor mensenrechten,
die vier vrijheden zoveel mogelijk in de praktijk
bracht. De familie Roosevelt en de Nederlandse
koninklijke familie onderhouden nog steeds hun
vriendschappelijke relatie en treffen elkaar elke
twee jaar in de Zeeuwse hoofdstad.
Noten
1 Freidel, 'The Dutchness of the Roosevelts'.
2 Geurts, 'Clash of Characters', p. 31-32.
3 Brief Theodore Roosevelt aan George Otto Trevelyan. p.
79, http://www.theodorerooseveltcenter.org/Research/
Digital-Library/Record/ImageViewer?libI D o287069&i-
mageNo 4
4 De Leeuw, p. 22 en p.152.
5 FDR Family, Business, and Personal Papers, FDR Library
Hyde Park (FDRL).
6 FDR aan Wilhelmina, President's personal files 1933
1945, Box 4236, File Princess Juliana of the Netherlands,
4 december 1939 (FDRL).
7 ER aan Juliana, Eleanor Roosevelt Correspondence 1933
1945, Container 1585, File Juliana, 15 oktober 1940
(FDRL).
8 Social Entertainments, Office of the Chief of: Records,
Container 90 (FDRL).
9 Ibid.
10 Knickerbocker Netherlands-American Digest, Vertical
File: Juliana - Queen of the Netherlands (FDRL).
11 Fasseur, Juliana Bernhard, p. 102.
12 'Juliana Grateful to Canada and US', New York Times, 18
juni 1940: 16. Proquest.
13 FDR aan Juliana, President's personal files 1933-1945,
Box 4236, File Princess Juliana of the Netherlands, 6 juni
1941 (FDRL).
14 Juliana aan FDR, President's Personal Files 1933-1945,
Box 4236, File Juliana, Princess of the Netherlands, 22
oktober 1941 (FDRL).
15 Eleanor Roosevelt, My Day, 6 november 1941.
16 Wester, De Oranjes in Canada.
17 FDR aan Juliana, 16 februari 1943 en Juliana aan FDR,
President's Personal Files, Box 4236, File Juliana, Febru
ary 22, 1943 (FDRL). FDR had ook een warme band met
prinses Marta van Noorwegen, die in haar brieven FDR
'My dear godfather' (peetoom) noemde and onderte
kende met 'your goddaughter'. Er zijn in de FDR Library
