Zeeland 28.3
J. B. van Aerde, Portret van Geertruida van der Nisse.
Collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Foto Margareta Svensson
J. B. van Aerde, Portret van Jan Tieleman Spijker.
Collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Foto Margareta Svensson
een huis in Goes aan. Op een veiling bij Christie's
in Londen tenslotte was in 1991 een schilderij dat
als titel The seamstress (de naaister) had. Alle
werken zullen later in dit artikel nog nader aan
de orde komen.
De gedateerde werken en de plaatsen waar hij
gewerkt heeft hebben ertoe geleid dat er nu een
eerste korte levensbeschrijving opgesteld kan
worden, waarbij vooral het Stadsarchief Amster
dam belangrijke bronnen heeft geleverd. Aan
leiding daar als eerste te kijken was het priester
portret dat in het Amsterdamse museum wordt
bewaard. Van Aerde blijkt zich op 14 mei
1771 te hebben ingeschreven als Poorter van
Amsterdam 6 en heeft op diezelfde dag zijn
'schildersgeld...van 't gild' betaald.7 Uit de in
schrijving als Poorter wordt bevestigd dat het om
dezelfde Van Aerde gaat, want er wordt vermeld
dat hij 'fijnschilder' en afkomstig uit Antwerpen
was. Waar en wanneer hij is getrouwd heb ik
niet kunnen terugvinden, maar op 10 november
1772 is Petronella Brigitta RK gedoopt als kind
van Jan Baptista van Aerde en Cornelia Bosdijk.8
Twee jaar later werden op 15 augustus 1774 Maria
Angela en Catharina in kerk 't Boompje en kerk
de Pool eveneens RK gedoopt 9. Blijkens het be-
graafregister zijn zowel de moeder als de tweede
dochter Catharina, als gevolg van de bevalling
overleden en op 29 augustus van dat jaar begra
ven. Het gezin woonde toen aan de Kalverstraat
'over 't clooster'.10 Van Aerde is vervolgens op 26
september 1781 hertrouwd met Engelina Catheri-
na Lageman, weduwe van Jan Kuijper.11 Deze
is overleden in 1801 en op 16 juni van dat jaar
begraven in de Oude Kerk.12 Het echtpaar woonde
toen in de Kalverstraat bij de Luciensteeg. Uit de
diverse doopaantekeningen blijkt dat er verschil
lende familieleden Van Aerde en Bosdijk getuige
waren. Zo ook was Jan Baptista van Aerde zelf op
3 februari 1773 in Middelburg getuige bij de doop
van Maria Johanna Briels, dochter van Thomas
Briels en Catharina Bosdijk.13 In de Burgerlijke
Stand van Amsterdam tenslotte wordt vermeld
dat Jan Baptista van Aerde 'oud vier en zeventig
jaren wonende Kalverstraat bij St Luciensteeg
n 42 van beroep koopman gehuwd geweest met
Engelina Catharina Lageman' op 21 december
1812 is overleden.14 Dit brengt zijn geboortejaar
op ca. 1738.
Wanneer en waar Van Aerde is geboren heb
ik nog niet kunnen achterhalen. Toen hij zich
in Amsterdam vestigde kwam hij uit Antwer
pen, waar hij aanwijsbaar immers in 1764 in het
gilde was ingeschreven. In het Antwerpse Felix
Jan Baptista van Aerde
101