van
Zeeuwtje
nisstudenten hebben hiermee wat mij betreft een
prima proeve van bekwaamheid afgegeven.
Peter Sijnke
Oud-archivaris van Middelburg
P. de Schipper, Verslaggever van 't Nieuwe
Zeeuwtje. Uitgeverij: Paard van Troje, 2019.
160 pp. ISBN 9789071937729. 17,50.
Boeken zoals deze biografie van Niek Karhof,
van 1926 tot 1959 hoofdredacteur van de Nieuwe
Zeeuwsche Courant die gelezen werd door rooms-
katholieken op de Zeeuwse eilanden, zouden er
meer geschreven moeten worden. De jaren veertig
en vijftig, maar nog veel meer de jaren twintig
en dertig van de vorige eeuw, zijn voor Zeeland
allesbehalve goed geboekstaafd door historici
en gelijkaardige auteurs. Dat geldt zeker voor
het verzuilde leven dat in het onderhavige boek
rijkelijk aan de orde komt.
De Schipper beschrijft in twintig ultrakorte
hoofdstukken echter eerst de rooms-katholieke
emancipatie en met name de rooms-katholieke
pers in Zeeland tussen circa 1850 en 1925. Bij dit
op zich heldere overzicht heb ik enkele kantteke
ningen. Zo gebruikt De Schipper de term 'bevin
delijk gereformeerd' voortdurend in de plaats van
orthodox gereformeerd, terwijl de term eigen
lijk staat voor de uiterste 'rechterzijde' van het
gereformeerde protestantisme, zeg maar de groep
achter de SGP. Dat De Schipper het protestantisme
slecht begrijpt, blijkt ook wanneer hij een citaat
uit 'De Zeeuw' van 1905 aanziet voor een 'spring
vloed van Bijbelteksten en kritisch gereformeerde
zelfkastijding' en het een niet-wereldse tekst
noemt. In feite gaat het om een interessante tekst
waarin de betreffende redactie de vinger legt op
de gebrekkige inzet voor de minder bedeelden in
eigen kring - volop 'werelds' dus. Verder noemt
De Schipper in Breskens, Schoondijke of Yerseke
uitgegeven kranten 'dorpse' lilliputters, terwijl dit
gewoon regionale kranten waren die heetten naar
de plaats in de regio waar zij werden gedrukt.
Vanaf bladzijde 53 draait het boek om de
sympathieke hoofdpersoon Nicolaas Johannes
Karhof (1894-1975), eerst hoofdredacteur van de
Nieuwe Zeeuwsche Courant en vanaf september
1934 regioredacteur Zeeland voor het eveneens
rooms-katholieke Dagblad van Noord-Brabant en
Zeeland en na de oorlog voor De Stem. Karhof,
een Noord-Hollandse katholiek, had journalistie
ke ervaring opgedaan bij de Nieuwe Schiedam-
sche Courant en de Katholieke Illustratie, voor
hij zich in 1926 in Goes vestigde. Hij werd er de
enige journalist én hoofdredacteur, geassisteerd
door een dame die zorgde voor de administratie
en de receptie. Verder waren er de plaatselijke
correspondenten met wie Karhof contact moest
onderhouden.
Tijdens zijn lange fietstochten over de Zeeuw
se eilanden moet hij alle tijd gehad hebben om
het nieuws te herkauwen en de artikelen in zijn
hoofd voor te bereiden. Niek Karhof legde vaak
een eigen soort onderkoelde humor in zijn teksten
en droeg niet zomaar klakkeloos de standaard
rooms-katholieke standpunten van het moment
uit. Privé relativeerde hij het katholieke gezag,
in de krant durfde hij soms het platte materialis
me dat in eigen zuil voorkwam een 'verderfelijk
lKCI-USIfcl I
rwaiW IWd/ijden
var. dagend
BNDoSwrrt A
>jOOVt
Hetr
Paard
van
Troje