Zeeland 28.4 kaarten, past precies in het verhaal van de grens- vaststelling door keizer Otto. Hij sloot namelijk in dat jaar een grensakkoord met de Franse koning Lotharius. Die was in 978 het Duitse Rijk binnengevallen en had in Aken bijna Otto II met zijn echtgenote gevangen kunnen nemen. Er volgde een reactie: In 978 viel Otto II Frankrijk binnen en hij kwam tot Parijs. Omdat hij echter niet in staat was die stad aan te vallen trok hij in november terug. Tenslotte werd er in 980 vrede gesloten in Margut.7 Ook geografisch is er een verklaring te vinden voor zijn poging. De plaats van de doorgra ving kan wijzen op de ligging van de grens van Rijksvlaanderen. Die was namelijk niet in zijn geheel gelijk aan de latere westgrens van de Vier Ambachten. Verder heeft nog niemand een andere verkla ring gegeven voor deze mislukte vergraving, die reeds in 1997 werd beschreven in het Jaarboek van het Heemkundig Genootschap van het Mé- tjesland Nr. 48, op de bladzijden 60 en 61. Dat de naam Ottogracht later ook voorkwam in Gent en Ertvelde is slechts te verklaren door dat men deze historische naam wilde gebruiken, zonder echter de oorspronkelijke betekenis en de plaats ervan te kennen. Conclusie In dit artikel werd de vraag onderzocht of de vermelding op de Dampierrekaart een reële basis had. Aangetoond werd dat uit bodemonderzoek blijkt dat er inderdaad een gracht is geweest en dat keizer Otto II een goed argument had voor dit graafwerk. Ook werd aangetoond waarom dit project in zijn tijd moest mislukken. In later tijd was het gevolg van het niet meer goed weten van de echte toedracht de foutieve veronderstelling op de Dampierrekaart. De Ottogracht heeft dus zeker bestaan, hoewel deze conclusie nog niet kon worden bevestigd door verder archeologisch onderzoek. In afb. 2 wordt deze vergraving geplaatst in de hedendaagse situatie. Met dank aan prof. dr. A.Verhoeve van het Geologisch Instituut te Gent voor het bodemonderzoek in 1995 en aan de historicus dr.A.M.J.de Kraker voor de begeleiding bij deze publicatie. Noten. 1 Zie: Kraker, A.M.J.de. De Vier Ambachten in vogel vlucht, circa 750 jaar kaartbeeld: In. Over den Vier Ambachten. Kloosterzande 1993. pp.5-12. 2 Augustijn, B. Zeespiegelrijzing, transgressiefasen en stormvloeden in maritiem Vlaanderen tot het einde van de XVIde eeuw. Brussel 1992. Band I. pp.366-376. Knottnerus, O.S. Dollardgeschiedenis(sen) Mythe en realiteit. p.105. In: K.Essink (red.) Geschiedenis van de Dollard. Stichting Verdronken Geschiedenis.. Groningen. Kraker, A.M.J.de. Landschap en bewoning van Zeeuws-Vlaanderen. Terneuzen 2017. pp.166-167. 3 Willems, L Les frontières de la France et de l'empire Gand et dans le pays de Waes du IXe au XIIe siècle. Han delingen der maatschappij van Geschied- en Oudheid kunde te Gent. Deel VIII .1907-1908. Lot, F. La frontière de la France et de l'empire sur te cours inférieur de l'Escaut du IXe au XIIe siècle. Paris 1910. Franz-Reinhold, H. Die Marken Valenciennes, Eename und Antwerpen im Rahmen der kaiserlichten Grenzsi- cherungspolitik an der Schelde im 10-11 Jahrhundert. Rheinische Vierteljahrsblatter. 1940. Vol.10. pp.229-276. Gottschalk,.M.K.E. De Vier Ambachten en het Land van Saaftinge in de Middeleeuwen. Assen 1984. 4 Blok. D.P. e.a. Algemene Geschiedenis der Nederlanden. Haarlem. 1981. Deel I. pp. 299-332. 5 Koch, A.C.F.. Grenzverhaltnisse an der Niederschelde, vornehmlich im 10. Jahrhundert. Rheinische Vierteljah rsblatter, 21 (1956) p.184.en p.209, noot 155. 6 Willems, L. Les frontières de la France et de 'empire a Gand et dans le pays de Waes du IXe au XIIe siècle. Handelingen der maatschappij van Geschied- en Oud heidkunde te Gent. Deel VIII 1907-1908. Lot.F. La frontière de la France et de l'empire sur te cours inférieur de l'Escaut du IXe au XIIe siècle. Paris 1910. Franz-Reinhold, H. Die Marken Valenciennes, Eename und Antwerpen im Rahmen der kaiserlichen Grenzsi- cherungspolitik an der Schelde im 10-11 Jahrhundert. Rheinische Viertelsjahrblatter 1940. Vol. 10. pp. 229 276. Gottschalk, M.K.E. De Vier Ambachten en het Land van Saaftinge in de Middeleeuwen. Assen 1984. p.19. 7 Gebhardt.B. Handbuch der deutschen Geschichte. Stuttgart 1970. Band I. p 261. De Ottogracht? 133

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 2019 | | pagina 15