Zeeland 28.4
Nederlandse commissievaart verschafte tijdens de
oorlog aan circa 1.610 man werk (dit was minder
dan 4% van het beschikbare arbeidspotentieel
aan zeevarenden). Meer dan de helft was deze
keer afkomstig uit Zeeland (p. 216-217). Opval
lend is de deelname van de Scheveningers. Uit
de scheepsjournalen is duidelijk geworden dat
kaperkapiteins veel energie staken in het oefenen
op de beheersing van de zeilvoering en veel
minder in de gevechts-'skills' (p. 259-260). De
aanname dat gevangen genomen Nederlanders in
Groot-Brittannië in betere onderkomens werden
ondergebracht lijkt mij een onderschatting van de
werkelijkheid. In de gevangenis van Edinburgh
Castle en op de prison hulks waren de leefomstan
digheden ronduit verschrikkelijk (p. 291). De Ne
derlandse commissievaart wist tijdens de oorlog
107 prijzen buit te maken en 55 te rantsoeneren.
De totale opbrengst lag waarschijnlijk rond de 2,4
miljoen gulden. Een veel hoger bedrag dan tot nu
toe werd aangenomen (p. 324).
Het boek is mooi uitgegeven, de illustraties
komen goed over en de tekst leest prettig.
Johan Francke heeft met zijn Al die willen te
kaap'ren varen de maritieme geschiedschrijving
weer een stuk verder gebracht. Deze studie is
zeker een revisie op hetgeen tot nu toe over dit
onderwerp bekend was.
Adri P. van Vliet
Nederlands Instituut voor Militaire Historie
Paul van de Velde, Kornelis Jacobus Huineman
(1886-1952). Een sociaal bewogen en bevlogen
kunstenaar in het voorland van Vlaanderen. Uitgave
Vortex in samenwerking met Museum Hulst,
2019. 111 blz., rijk in kleur geïllustreerd, index,
literatuuropgave. ISBN 978-90-811468-0-7.
20,00. Het boek is te koop bij de Zeeuws-Vlaamse
boekwinkels en bij het Museum Hulst.
De eerste indruk van het boek is niet
moedgevend: op het omslag prijkt het portret
van een oudere man in een witte jas, die de
beschouwer sikkeneurig en mistroostig aankijkt,
een misantroop zo te zien. Hij was deurwaarder
van zijn vak, ook geen vrolijk beroep. De
ondertitel geeft meteen een andere visie: een
sociaal bewogen en bevlogen kunstenaar. Wie
was Kornelis Jacobus Huineman?
Paul van de Velde, oud-hoofdredacteur van
het Zeeuws Tijdschrift, heeft aan Huineman een
uitvoerige en goed gedocumenteerde biografie
gewijd. In de afgelopen zomer werd bovendien in
het museum van Hulst een overzichtstentoonstel
ling van zijn werk gehouden.
Huineman was inderdaad een buitenbeen
tje in de Zeeuwse kunstwereld. Hij woonde zijn
hele leven in Terneuzen, een levendige haven
stad, die echter niet uitblonk door een bloeiend
kunstleven. Hij is dan ook in het Nederlandse en
Vlaamse artistieke milieu nauwelijks opgemerkt
en werd na zijn dood spoedig vergeten. Een groot
deel van zijn werk lag vele jaren te verstoffen
in de kelders van de gemeente Terneuzen. Zo nu
en dan verschijnt er een werk van hem op een
veiling. Toch leefde hij niet in een artistiek isole
ment; hij heeft zich ook ingespannen om con
tracten met het Vlaamse en Zeeuwse kunstleven
op te bouwen. Zo was hij onder andere lid van de
Kunstkring Het Zuiden in Vlissingen.
Het deurwaardersvak zal voor hem geen vrije
keuze zijn geweest. Hij kwam gewoon in de zaak
van zijn vader, die hetzelfde beroep uitoefende.
Hij stond erom bekend dat hij zijn werk met soci-
Boekbesprekingen
155