Zeeland 28.4
'De oorkonde uit 976', vertaling met nieuws over vroeg Zierikzee
'Research' blijkt vaak letterlijk
'terug-zoeken' en soms iets zien
door simpel opfrissen van een bron.
Jolien Hemmes
Dit voorjaar is in Zierikzee een Nederlandse
vertaling gepresenteerd van 'De oorkonde van
976', waarmee Otto ll de Sint-Baafsabdij bevestigt
in haar bezittingen in wat nu Zeeland is. Het is de
oorkonde waarnaar zowel Zierikzee als Goes, en
mogelijk nog andere plaatsen, verwijzen als het
document met de oudst bekende vermelding van
die plaats. In algemene introducties over Zierikzee
en Goes wordt er vaak aan gerefereerd, maar dat
heel oppervlakkig. Bij historici zijn het document
en verschillende feiten eruit wel bekend, dit met
name omdat er een transcriptie van de Latijnse
tekst opgenomen is in het Oorkondenboek van
Koch en Kruisheer (1974). De tekst was echter
nooit in het Nederlands vertaald en de oorkonde
hier ook nooit afgebeeld of vertoond. Slechts een
enkeling leest nog vlot Middeleeuws Latijn en de
waarde, details en charme van de oorkonde bleven
daardoor sterk onderbelicht, terwijl het een van
de zeldzame bronnen uit die tijd over Zeeland
is. De vertaling geeft bovendien nieuw inzicht
in de toenmalige naam van Zierikzee en over
een mogelijk andere stichter dan de tot nu toe
genoemde 'Zierik'.
Aanleiding voor deze vertaling was de ontwikke
ling van een kleine expositie waarbij we, vanuit
Stichting Vlam, een nauwkeuriger beeld wilden
geven van het Zierikzee dat zo'n 800 jaar geleden
stadsrechten kreeg. De presentatie van dit voor
Zierikzee markante document uit de periode die
daaraan voorafging, was een belangrijk onder
deel van de expositie. De vertaling is dit voorjaar
(2019) gepresenteerd in de Nieuwe Kerk in
Zierikzee, op de oudste plek van deze plaats, als
deel van de grotere presentatie O kijk, Zierik langs
de Ee!. Overigens worden er in de oorkonde meer
plaatsen in Zeeland Bewestenschelde genoemd.
Voor deze plaatsen is dit stuk natuurlijk ook
van belang en een vervolgproject is daarom een
mogelijkheid.
De opgevouwen oorkonde in het Gentse Archief
(foto Nica G. Odinot).
De oorkonde uitgevouwen (foto Nica G. Odinot).
Het ontrollen van de vertaling van de oorkonde
presentatie in Zierikzee (foto Nica G. Odinot).
op
de
Vertaling oorkonde uit 976
121
