Ad van 't Veer, een programmeur met een roeping
Gerrit Schoenmakers
De jaren zestig van de vorige eeuw markeren
een breuk tussen de jaren van Wederopbouw na
W.O. II en de opbloei van de generatie die daarna
volwassen werd. Fenomenen als de radio daarvoor
en de televisie daarna, leverden in combinatie een
wereldwijde informatievoorziening, die geografisch
en cultureel grenzeloos was.
De Watersnood van 1953, die met name
noodlottig huishield in Zeeland, forceerde een
waterbouwkundige en milieukundige opgave, zoals
nooit eerder in de geschiedenis was vertoond. Het
antwoord daarop en tevens de apotheose was, na
felle discussie en protest, de in 1987 opgeleverde
pijlerdam in de Oosterschelde.
Het toeristische idee dat men in Zeeland nog
maar net bekomen was van het afscheid van de
trekschuit en postkoets laat zich moeilijk uitwissen
in de beeldvorming. Maar net zoals elders in
den lande vormden de buitengrenzen van de
provincie geen barrière tegen de maatschappelijke
vraagstukken van de moderne tijd.
Ook in Zeeland, net zoals elders, kwam vanuit de
jeugd protest tegen het uit de vooroorlogse tijd
stammende cultuurbeleid.
Schouwburgen en concertzalen waren burchten
van de vooroorlogse generaties. Stichtings
besturen met culturele doelstellingen werden
bestuurd door notabelen, die maar niet genoeg
konden krijgen van het zogenoemde 'IJzeren
Repertoire'. Hun autoritaire praktijk moest door
provocatie worden omgebogen in progressief
democratische richting. Pleinen en straten boden
het mooiste decor voor muzikale en theatrale
optredens. Wat elders landelijk en in de wereld
gebeurde was ook in Zeeland bekend en actueel.
Dat bij een baldadig optreden als element van
de 'Zeeland Suite', bij het haventje van Paal in
Zeeuws-Vlaanderen 'een handvol Zeeuwen in
stoffige pakken met de handen in de zak, pijp in
de mond en wapperende haarlok het tafereel gade
slaan', moet maar gezien worden als dichterlijke
impressie dan wel gekarikaturiseerde schets van
de werkelijkheid.
Te midden van zoveel brutale initiatieven in
de vele jeugdcentra doet zo'n wat oubollige type-
Ad van 't Veer (rechts) met Nico van den Boezem, foto Jaap
Wolterbeek, ZB, Beeldbank Zeeland, rec.nr Veer 119015.
ring afbreuk aan de uitzonderlijke programme
ringen van Ad van 't Veer in zijn zoektocht naar
synthese tussen wereldculturen en kunstdiscipli
nes. Om nationaal op te vallen moest je wel met
iets sensationeels de aandacht trekken.
Overal en zeker in de grotere steden, ontston
den ook in Zeeland jongerencentra waar men op
zoek ging naar nieuwe regels voor omgangsvor
men en culturele voorkeuren.
Dankzij de nieuwste technieken kreeg met
name de popmuziek een grote jeugdige aanhang,
maar ook de thematiek van de literatuur kreeg
een andere wending.
In het maatschappelijke klimaat van eind
jaren zestig opende in Middelburg op de hoek van
de Korte Giststraat en het Koorkerkplein het Open
jongeren centrum 'Open de Beuk'. De projectlei
ding zou enkele jaren in handen zijn van Burny
Bos, in latere jaren via de VPRO bekend geworden
als producer van theater en film voor de jeugd.
Het was ook in 'de Beuk' dat Ad van 't Veer
onderdak vond voor zijn concerten van o.a. Wil
lem Breuker en ensemble en de Instant Compo
sers Pool. Daar kwam ook de samenwerking tot
stand tussen Nico van den Boezem en Willem
Buys, beeldend kunstenaars uit de conceptuele
kunstrichting met inspiraties ontleend aan De
Stijl en Bauhaus. Nico richtte de tentoonstellin
gen in bij de manifestaties, vooral omvangrijk
in de Vleeshal. En Willem ontwierp jarenlang de
typografische huisstijl van Nieuwe Muziek en de
affiches voor de evenementen.
98
Ad van 't Veer
