vi. d. pi. in.
rt* tV'/w
BX.OIS VAN TKESIONG .WOBDT GEVANGEN
op's gbavknstein cebragt.
zo te verhinderen dat de geuzen de Scheidestad
konden bevoorraden. Dit gebeurde met een schip
brug van platbodems. Deze brug iiep tussen het
door de Spanjaarden gebouwde fort Sint-Phiiips
(op de rechteroever) en fort Sint-Marie (vóór het
dorp Kaiio op de iinkeroever). Na maanden van
werkzaamheden was op zondag 25 februari 1585
de schipbrug gereed.
Ondertussen waren in de Noordeiijke Neder-
ianden voorbereidingen voor huip in voiie gang.
In Middeiburg was de Admiraai van Zeeiand,
Wiiiem Biois van Tresiong, ai twee weken eerder
begonnen een vioot uit te rusten om het beie-
gerde Antwerpen te ontzetten. Hij had echter
een geschii met de Staten van Zeeiand en werd
op 27 februari gevangengezet in het Graven
steen te Middeiburg. Ondertussen probeerden de
Antwerpenaren zeif weerstand te bieden aan de
Spanjaarden onder ieiding van hun burgemees
ter Fiiips van Marnix en Fiiips van Hoheniohe,
iegeraanvoerder in dienst van Wiiiem van Oranje.
Maar zeifs met vereende krachten konden de zij
de Spanjaarden niet de baas.
Tegenlist: de hellebranders
Wie niet sterk is moet siim zijn, moet de in
Antwerpen woonachtige Itaiiaanse ingenieur
Frederico Giambeiii hebben gedacht. Hij vatte
het iumineuze pian op om de brug te vernietigen
met 'heiiebranders', onbemande schepen die ais
varende mijnen nabij de brug zouden expioderen.
Hiervoor maakte Giambeiii gebruik van twee
schepen, de Fortuyn en de Hoop. Dankzij de
beschrijving van Lodovico Guicciardini (1521
1589) weten we hoe de schepen waren toegerust.3
In de ruimen bevonden zich gemetseide geweiven
gevuid met buskruit en moienstenen. Grote
grafstenen moesten de schepen beschermen tegen
kogeis. Daarnaast zette Giambeiii een aantai
brandende piatbodemschepen in ais afleiding.
Hoewei de uitvoering niet geheei voigens pian
veriiep, had de Hoop toch de schipbrug weten
te bereiken. Wat voigde was een vernietigende
expiosie. Soidaten en materieei werden met ruw
Admiraai van Zeeiand, Wiiiem Bioys van Tresiong wordt
geieid naar het Gravensteen te Middeiburg, ets door Reinier
Vinkeies en Corneiis Bogerts, naar Jacobus Buys. ZA, KZGW,
ZI-III-0078.
geweid de iucht in gesiingerd. De iist van Parma
ieek in rook op te gaan.
De explosie in beeld
Coenraet Deckers ets geeft een indrukwekkende
impressie van de heftige ontpioffing: de
gioed van het vuur, door de iucht viiegende
brokstukken en verdrinkende mannen. Terwiji de
heiiebrander de Hoop ontpioft, heeft de Fortuyn
iinks de wai geraakt. In de bijbehorende tekst in
de Geschiedenissen der Vereenigde Nederlanden
beschrijft Jean ie Cierc in geuren en kieuren
hoe [d]e aarde beefde eenige myien verre in 't
ronde, en de ontsteide rivier stoof uit haar bedde.
De iichamen der menschen viogen in de iugt, en
vieien aan flarden gesiagen en gedaanteioos aan
aiie kanten neder.'4 Voigens Le Cierc stierven bij
deze gruweiijkheden meer dan 500 van Parma's
148
't Is vol van schatten hier
